سندروم عدم تعادل

در این مقاله می خوانید

اختلال در تعادل به شرایطی گفته می‌شود که باعث می‌شود در هنگام حرکت، چرخیدن، سفر در آب و حتی زمانی که ایستاده یا نشسته‌اید احساس عدم تعادل یا سرگیجه داشته باشید. ...

اختلال تعادل چیست؟

اختلال در تعادل به شرایطی گفته می‌شود که باعث می‌شود در هنگام حرکت، چرخیدن، حرکت روی آب و حتی زمانی که ایستاده یا نشسته‌اید احساس عدم تعادل یا سرگیجه داشته باشید. اختلال در تعادل می‌تواند براثر بیماری‌های مختلف، داروها یا یک مشکل در گوش میانی یا مغز ایجاد شود.

سیستم دهلیزی گوش

در اصطلاح پزشکی به‌تمامی بخش‌های گوش داخلی که با حفظ تعادل بدن در ارتباط‌اند سیستم دهلیزی گوش گفته می‌شود. این سیستم تعادل، حالت بدن، چرخش فرد در فضا، تحرک و دیگر حرکات فرد را کنترل می‌کند. همچنین در زمان حرکت اجسام را در دید فرد متمرکز می‌کند. سیستم دهلیزی با دستگاه‌های حسی دیگری در بدن کار می‌کند، مانند چشم‌ها، استخوان‌ها و مفاصل، تا در زمان استراحت یا حرکت تعادل بدن را حفظ نماید.

نشانه‌های رایج اختلال در تعادل چیست؟

سرگیجه  

افتادن روی زمین و یا داشتن حس افتادن

احساس سبکی در داخل سر، غش کردن و یا احساس معلق بودن

تاری دید

گیجی یا گم‌شدن

حالت تهوع و استفراغ

اسهال

تغییر در فشارخون و ضربان قلب

ترس

نگرانی

وحشت

عامل ایجاد اختلال در تعادل چیست؟

اختلال در تعادل ممکن است بر اثر عفونت ویروسی یا باکتری در گوش، وارد شدن ضربه به سر یا اختلال در گردش خون ایجاد شود و روی قسمت داخلی گوش یا مغز اثر بگذارد. با افزایش سن افراد بسیاری عدم تعادل را تجربه می‌کنند. مشکلات تعادل و گیجی همچنین می‌توانند نتیجه‌ی بیماری‌هایی خاص باشند. مشکلات در سیستم بصری یا اسکلتی، مانند آرتروز با عدم تعادل در ماهیچه‌ی چشم، نیز می‌توانند موجب اختلال در تعادل شوند.

سرگیجه

سرگیجه حسی غیرطبیعی است که شخص آن را به شکل حس چرخش توصیف می‌کند، و یا اینکه احساس می‌کند دنیا دور او می‌چرخد. این حس ممکن است با حالت تهوع یا استفراغ همراه باشد. حس سرگیجه می‌تواند با عدم تعادل همراه باشد، تا جایی که فرد نتواند درست راه برود یا زمین بیفتد.

سرگیجه موضعی خوش خیم پروگزیمال (BPPV )

سرگیجه موضعی خوش خیم پروگزیمال یا سرگیجه‌ی موضعی یک سرگیجه شدید و موقتی است که بر اثر تغییر موقعیت سر اتفاق می‌افتد. فرد ممکن است در هنگام غلت زدن در رختخواب دچار این سرگیجه شود.

آماس گوش درونی

آماس گوش درونی یک عفونت یا التهاب در گوش داخلی است که سبب سرگیجه یا عدم تعادل می‌شود. این بیماری اغلب همراه با عفونت‌های تنفسی مانند آنفولانزا است.

بیماری نشانگان منییر

نشانگان منییر با تغییر در حجم مایع بخش‌های دهلیزی در گوش میانی مرتبط است. نشانگان منییر سبب سرگیجه، مشکل در شنوایی، وزوز گوش و احساس پری در گوش‌ها می‌شود. علت بیماری نشانگان منییر ناشناخته است.

نورون دهلیزی

نورون دهلیزی یک عفونت در عصب دهلیزی است و ممکن است بر اثر یک ویروس ایجاد شود. نورون دهلیزی نوعی حمله‌ی پروگزیمال سرگیجه‌ی شدید است. این بیماری در میان جوانان و بزرگ‌سالان دیده می‌شود و اغلب همراه با یک عفونت تنفسی غیر مشخص است.

فیستول پری لنف

فیستول پری لنف نشت مایع گوش داخلی در گوش میانی است. این بیماری می‌تواند پس از وارد آمدن ضربه به سر، تغییرات شدید در فشار جو ( مانند زمان غواصی )، فعالیت‌های فیزیکی، حراجی گوش و یا عفونت‌های شدید گوش ایجاد شود. در کنار نشانه‌های رایج سرگیجه و حالت تهوع، در هنگام راه رفتن یا ایستادن عدم تعادل خواهید داشت که با فعالیت افزایش‌یافته و با استراحت کم می‌شود.

بیماری حرکت

بیماری حرکت که به آن بیماری سفر نیز گفته می‌شود یک اختلال رایج در گوش داخلی است که بر اثر حرکت مکرر در میان نوسان آب دریا، حرکت در ماشین و یا در هواپیما به وجود می‌آید. نشانه‌های بیماری سفر سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، تعریق و داشتن حس ناخوشی است. این نشانه‌ها بر اثر تغییرات در تعادل از گوش داخلی به وجود می‌آیند.

سندروم MdDS

سندروم MdDS (Mal de debarquement ) یک اختلال تعادل است که در آن فرد احساس می‌کند متناوباً تاب می‌خورد. این سندروم اغلب پس از سفرهای دریایی ایجاد می‌شود. نشانه‌های این سندروم در بیشتر اوقات پس از چند ساعت تا چند روز بعد از رسیدن به خشکی از بین می‌رود.

سندروم عدم تعادل چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص سندروم عدم تعادل دشوار است. عوامل بالقوه‌ی خاصی وجود دارد، مانند بیماری‌ها یا داروهای خاص. برای کمک به ارزیابی تعادل فرد شاید پزشک از بیمار بخواهد نزد متخصص گوش، حلق و بینی برود. این متخصص برای بیمار تست شنوایی، آزمایش خون، الکترونیستاگموگرافی (  یک آزمایش که حرکت چشم و ماهیچه‌هایی که چشم‌ها را کنترل می‌کنند را اندازه‌گیری می‌نماید ) و یا تصویربرداری از مغز یا سر را تجویز کند. همچنین ممکن است پزشک آزمایش دیگری نیز برای بیمار تجویز کند. در این تست بیمار روی یک صفحه‌ی متحرک در جلوی یک صفحه‌نمایش الگو دار می‌ایستد. دکتر حرکت بدن بیمار در واکنش به حرکت صفحه، حرکت صفحه‌نمایش و یا هردو را اندازه می‌گیرد.

عدم تعادل چگونه درمان می‌شود؟

اولین کاری که پزشک برای درمان اختلال تعادل انجام می‌دهد این است که تخمین می‌زند سرگیجه‌ی بیمار بر اثر بیماری یا مصرف نوعی دارو است یا خیر. اگر این‌طور بود پزشک بیماری را بر برطرف کرده و یا داروی دیگری برای بیمار تجویز می‌کند. از روش‌های درمانی رایج دارو، درمان و توان‌بخشی سیستم دهلیزی گوش، سر و بدن، ورزش چشم و تغییراتی در خانه برای ایمن‌تر ساختن شرایط فرد است ( مثلاً استفاده از دستگیره‌هایی در خانه )