سیزدهم فروردین یا روز سیزده به در از روزهایی است که دربارهی فلسفهی ایجاد آن داستانهای زیادی وجود دارد. سیزدهبدر در واقع سنت ایران باستان است. ...
سیزدهم فروردین یا روز سیزده به در از روزهایی است که دربارهی فلسفهی ایجاد آن داستانهای زیادی وجود دارد. رایجترین باور دربارهی سیزده به در نحس بودن آن است که در واقع نادرستترین حکایت است. زیرا برای ایرانیان باستان روز سیزده فروردین روز مقدسی بوده است.
پیشینهی جشن نوروز را از زمان جمشید میدانند. دربارهی روز سیزدهبدر نیز روایت است که " جمشید، شاه پیشدادی، در دشت سرسبز و صحرا خیمه برپا کرده و روز سیزده نوروز را آنجا سپری میکند. او برای چندین سال این کار را تکرار کرد و بهمرور به شکل آیینی برای ایرانیان درآمد. هرساله ایرانیان نیز روز سیزده فروردین را از خانه بیرون رفته و در دامن طبیعت روز خود را سپری میکنند. "
سیزدهبدر در واقع سنت ایران باستان است که به مناسبت پیروزی خدای باران بر دیو خشکسالی آیوش جشنی برگزار میشده است. این جشن از قبل از دوران اشو زرتشت یعنی حدود 1800 سال قبل از میلاد مسیح رواج داشته است. آورده شده است " سیزدهمین روز از ماه فروردین روز تشتر یا تیر نام دارد. خدای تیر همان خدای باران است و بنا بر عقیدهی زرتشتیان برای پیروزی خدای باران در سال جدید و شکست دیو خشکسالی مردم باید در روز تیر از این خدا یادکرده و از او طلب بارش باران کنند. "
در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروز مردم در روز سیزدهم که روز خدای باران بود به دشت و صحرا میرفتند و به شادمانی میپرداختند و طلب بارش باران از خدا میکردند. امروزه نیز زرتشتیان از صبح روز تشر سفرههای نوروزی خود را جمع کرده، آجیل و شیرینیهای مانده را با خود برداشته و به طبیعت میبرند.آنها تمام روز را در طبیعت به شادی میپردازند.
تاکنون هیچ مدرک تاریخی یافته نشده است که نشاندهندهی نحسی روز سیزده باشد بلکه ایرانیان روز سیزدهم نوروز را روزی نیکو و خجسته میدانستهاند. برخی معتقدند نحسی سیزده ناشی از پیوند زرتشتیان با مسیحیان است که به مسلمانان نیز منتقلشده است. مسیحیان معتقدند آخرین شام مسیح که در آن به او خیانت کردند سیزده نفر بودند و ازاینرو سیزده را عدد نحسی میدانند.
گفته میشود سیزدهبدر به معنای " در کردن نحسی سیزده " میباشد. اما زمانی که کمی به واژهها دقت کنیم متوجه میشویم میتوان از این لغت برداشت دیگری داشت. در معنای " دره و دشت " نیز میدهد پس میتوان گفت سیزدهبدر به معنی " سیزدهم بهسوی در و دشت رفتن " است، این یعنی بیرون رفتن و گذراندن روز در دل طبیعت.
سیزدهبدر آیینهای ویژهای داشته است که بهمرورزمان دستخوش تغییراتی شده و بهتدریج به شکل سنت درآمده است. از جمله این آیینها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گره زدن سبزه
خوردن کاهو و سکنجبین
پرتاب 13 سنگ ( مناطق کردنشین )
سپردن سبزه به رود
پختن خوراکهایی مانند آش رشته
در اوستا چندین بار از کیومرث صحبت شده و او را نخستین بشر نامیده است. فلسفهی آفرینش و نخستین شاه و روایات مربوط به کیومرث در ایران اهمیت زیادی دارد. مشیه و مشیانه دختر و پسر کیومرث بودهاند و در روز سیزدهم فروردین برای اولین بار در جهان پیوند ازدواجی میان این دو برقرار شد. در آن زمان عقدی وجود نداشت و آنها پایهی ازدواج خود را با گرده زدن دو شاخه سبزه بنا کردند. ایرانیان باستان از این راز آگاهی داشتند. آنها این مراسم را برای دختران و پسران دم بخت انجام میدادند. امروزه نیز دختران و پسران به نیت ازدواج برای خود سبزه گره میزنند.
نظر کاربران
کاربر گرامی، لطفاً توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظرات شما درباره ی این مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که سوالی در رابطه با این مطلب دارید یا نیازمند مشاوره هستید، فقط از طریق تماس تلفنی با بخش مشاوره اقدام نمایید.