احمد شاملو

در این مقاله می خوانید

احمد شاملو که با نام بامداد نیز شناخته می‌شود شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار ایرانی است. ...

شاملو مسلماً تأثیرگذارترین شاعر مدرن ایران است. شعرهای اولیه‌ی او از سبک نیما یوشیج تأثیر گرفته‌اند. در ابتدا شاملو از تصورات سنتی‌ای که برای مخاطبان ایرانی آشنا بود استفاده می‌کرد و از کارهای ایرانیان مشهور و ماهری مانند حافظ و عمر خیام الهام می‌گرفت. برای تأثیر بیشتر او از نوعی از تصاویر زندگی روزانه استفاده می‌کرد که در آن عناصر متناقض با یک ترکیب بی‌سابقه از واقعیات و خیالات وجود داشتند. شاملو آثار بسیاری را از فرانسه به فارسی ترجمه کرد و بسیاری از کارهای او نیز به زبان‌های متعددی ترجمه‌شده‌اند.

دوران اولیه‌ی زندگی

احمد شاملو فرزند حیدر شاملو و کوکب عراقی در 4 آذر سال 1304 در تهران در یک خانواده‌ی ارتشی متولد شد. او دومین فرزند و تنها پسر در میان 6 بچه‌ی این خانواده بود. مانند کودکان دیگری که در خانواده‌های ارتشی هستند او تحصیلات ابتدایی خود را در شهرهای مختلفی گذراند، ازجمله خاش و زاهدان در جنوب ایران، مشهد در شمال شرقی و رشت در شمال.  شاملو در دوران کودکی و نوجوانی خود دانش‌آموز ممتازی نبود و خانه محیطی را فراهم نمی‌کرد که او بتواند استعداد خود را در آن رشد دهد و به‌ندرت می‌توانست در تنهایی خود کمی آرامش یابد. انتقال از شهری به شهر دیگر برای شاملو مانند یک سد در راه تحصیلاتش بود.

دوران اولیه‌ی کار

آغاز کار شاملو مجموعه‌ی "آهنگ‌های فراموش‌شده "، یک مجموعه‌ی شعر مدرن و کلاسیک است که در سال 1326 به چاپ رسید. در سال 1327 او شروع به نوشتن ماهنامه‌ی ادبی " سخن نو " کرد. دو سال بعد اولین داستان کوتاه او " زن پشت در مفرغی " منتشر شد. دومین مجموعه شعر شاملو با نام قطعنامه در سال 1330 چاپ شد. احمد شاملو به سوسیالیسم علاقه‌مند بود و به‌عنوان مشاور فرهنگی در سفارت مجارستان شروع به کار کرد. در سال 1336 او مجموعه‌ی " هوای تازه " را می‌نویسد که شامل سبکی متفاوت در قالب شعر نو است. مجموعه‌ی " باغ آینه " در 1339 به چاپ می‌رسد.

شاملو در زمینه‌ی روزنامه‌نگاری نیز فعال بوده است. برای مدتی او سردبیر " هفته‌نامه‌ی فردوسی " بود. در سال 1340 او 25 سری از هفته‌نامه"  کتاب هفته " را چاپ می‌کند. همچنین شاملو سردبیر ادبی هفته‌نامه " خوشه " بوده است.

در زمینه‌ی ترجمه نیز شاملو آثار مشهور متعددی دارد ازجمله " ترانه شرقی و اشعار دیگر"، " اعماق آفریقای خودم " و " سکوت سرشار از ناگفته‌هاست".

زندگی شخصی

احمد شاملو سه بار ازدواج کرد. در سال 1326 او با اشرف الملوک اسلامیه ازدواج کرد و حاصل آن سه پسر و یک دختر بود، سیاوش، سیروس، سامان و ساقی. آن‌ها پس از چندین سال اختلاف از هم جدا شدند و احمد شاملو در سال 1336 با طوسی حائری ازدواج نمود. ازدواج او با طوسی که چهارده سال بزرگ‌تر از شاملو بود نیز در سال 1340 به پایان رسید.

او آیدا سرکیسیان را در بهار 1341 ملاقات کرد و دو سال بعد ازدواج کردند. آیدا از خانواده‌ای ایرانی – آمریکایی بود که در نزدیکی شاملو زندگی می‌کرد.  در ابتدا خانواده‌ی مسیحی آیدا به دلیل پیش‌زمینه‌ی اسلامی خانواده‌ی شاملو با این ازدواج مخالفت کردند. بعلاوه شاملو از او بزرگ‌تر بود و دو بار طلاق گرفته بود. اما آیدا فردی تأثیرگذار در زندگی شاملو شد و آن‌ها تا زمان مرگ در کنار هم ماندند. نام او در بسیاری از اشعار بعدی شاملو آمده است.

درگذشت

شرایط فیزیکی شاملو که از چندین بیماری مختلف رنج می‌برد در حدود سال‌های 1375  بسیار بدتر می‌شود. او تحت جراحی‌های متعددی قرار می‌گیرد و در سال 1376 پای راستش را بر اثر دیابت قطع می‌کنند. شاملو در ساعت 9 شب یکشنبه دوم مرداد 1379 در خانه‌ی خود در فردیس کرج درگذشت. در روز پنج‌شنبه 6 مرداد پیکر او در حضور هزاران نفر از طرفدارانش در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.