چطور از سردرد سینوسی خلاص شویم

 

اگر سردردتان شامل یک درد فشار مانند متمرکز در یک ناحیه از سر است، یا تغییرات ناگهانی دما و حرکت ناگهانی درد را تشدید می‌کند، احتمالاً سردردتان سینوسی است. برای بهبود سردرد خود نکات زیر را دنبال کنید.

درمان لازم خانگی

1- هوای مرطوب و گرم را تنفس کنید. اغلب زمانی سینوس تحریک می‌شود که مجاری آن خشک می‌شوند. تنفس در هوای مرطوب می‌تواند به آرام شدن سینوس ملتهب کمک کند. 

• به ویژه در مواقعی که سردرد سینوستان شروع‌شده یا هنگام شب که می‌خواهید بخوابید، از یک رطوبت ساز استفاده کنید. رطوبت ساز بخار آب را وارد هوا می‌کند. رطوبت سازهای مرسوم از گرما استفاده کرده و بخاری که تولید می‌کنند گرم است. همچنین می‌توانید از رطوبت ساز سرد استفاده کنید اما این رطوبت ساز بخار گرم وارد هوا نمی‌کند. 

• هنگامی که دچار سردرد سینوس شده‌اید دو تا چهار مرتبه در روز بخار استنشاق کنید. دوش آب داغ و نشستن در وان گرم درحالی‌که فضا بسته و پر از بخار گرم است، به مدت 10 تا 20 دقیقه مفید می‌باشد. 

• از حوله گرم و مرطوب استفاده کنید. گرما و نیز رطوبت حوله می‌تواند مجاری تحریک‌شده بینی را آرام کند و به این ترتیب تخلیه سینوسها و آرام شدن درد را تسریع کند. 

 

2- خود را آرام کنید. حتی با وجود اینکه سردرد سینوسی ناشی از التهاب و تحریک مجاری سینوسها است، تنش می‌تواند درد را بیشتر و بدتر کند. 

• بنشینید یا دراز بکشید و چشمان خود را ببندید. نور و صدا اغلب تأثیری بر سردرد سینوسی ندارد اما تاریکی و سکوت می‌تواند به آرام‌سازی شما کمک کند. 

 

3- مقدار زیادی آب بنوشید. مایعات می‌توانند به بدن کمک کنند مخاط رقیق‌تری تولید کند و مخاط رقیق‌تر کمتر در داخل مجاری سینوس گیر می‌کند. 

• در روز حداقل 8 لیوان 250 میلی‌لیتری آب بنوشید. 

• آب، نوشیدنی‌های ورزشی و آب میوه طبیعی بهترین گزینه‌ها برای تأمین آب هستند. از نوشیدنی‌های حاوی کافئین و الکل دوری کنید چون موجب بی‌آب شدن بیشتر بدن می‌شوند. همچنین از مصرف شیر یا محصولات لبنی دیگر پرهیز کنید چون لبنیات می‌توانند مخاط را ضخیم کنند. 

 

4- از فعالیت‌هایی که درد را بدتر می‌کند اجتناب کنید. فعالیت‌هایی که سینوسها را تحریک کرده یا تنش ایجاد می‌کنند تنها سردرد را بدتر می‌سازند. بنابراین باید تا حد ممکن هنگام درد سینوسی، از این فعالیت‌ها اجتناب کنید. 

• اگر چه آلرژی مستقیماً با سردرد سینوسی ارتباط ندارد اما احتقان سینوسها (به واسطه التهاب ناشی از مواد آلرژی زا) می‌تواند سردرد ایجاد کند بنابراین باید از گرده‌ها و سایر موادی که به آن‌ها آلرژی دارید اجتناب کنید. 

• از فضاهای پر از دود، عطر شدید، گرده یا تحریک‌کننده‌های محتمل دیگر مجاری بینی اجتناب کنید. 

• از پرواز، دماهای شدید، تغییرات ناگهانی در دما و خم شدن به جلو (درحالی‌که سرتان پایین است) اجتناب کنید. 

 

داروهای بدون نسخه

1- با اسپری سالین (محلول آب نمک) بینی، مجاری بینی را شستشو دهید. می‌توانید با استفاده از اسپری کردن اسپری بدون نسخه مستقیماً در داخل سوراخ بینی، مخاط محبوس شده در حفره‌های بینی را تخلیه کنید. 

• دستورالعمل روی اسپری در مورد میزان و دفعات استفاده از آن را به دقت بخوانید و رعایت کنید. معمولاً یک تا دو اسپری چندین مرتبه در طول روز می‌توانید استفاده کنید. 

• اسپریهای سالین به خاطر منقبض کردن غشای سینوس و افزایش کارایی تخلیه آن‌ها مؤثر هستند. 

 

2- آنتی هیستامین مصرف کنید. اگر سردرد سینوسی شما حاصل آلرژی است، آنتی هیستامین بدون نسخه می‌تواند به درمان علت کمک کرده و شما را از سردرد برهاند. 

دقت داشته باشید که تاکید می‌کنیم آلرژی مستقیماً موجب سردرد سینوسی نمی‌شود . آلرژی موجب احتقان سینوس شده و فشاری ایجاد می‌کند که ممکن است باعث سردرد ‌شود. درمان آلرژی می‌تواند احتقان سینوس را رفع کرده و در نتیجه به شما امکان دهد سردرد را درمان نمایید اما احتمالاً خود سردرد را رفع نمی‌کند. درمان‌های دیگری برای این کار ممکن است لازم باشد. 

• می‌توانید از اسپری خوراکی و بینی آنتی هیستامین استفاده کنید تا آرام شوید. 

• برخی آنتی هیستامین‌ها را به صورت بدون نسخه می‌توانید تهیه کنید از جمله فکسوفنادین، ستریزین و لوراتادین که همه این‌ها نسبتاً غیر خواب‌آور هستند. آنتی هیستامین‌های بدون نسخه قدیمی تر که موجب خواب‌آلودگی می‌شوند عبارت‌اند از دیفن هیدرامین، کلورفنیرامین و کلماستین.  

 

3- داروهای ضد احتقان را امتحان کنید. ضد احتقان بدون نسخه می‌تواند به کاهش تورم و احتقان بینی کمک کرده و اجازه می‌دهد مخاط محبوس شده آزادانه‌تر جریان یافته و فشار و درد مرتبط با آن از بین برود. 

• ضد احتقانها به دو شکل خوراکی و اسپری بینی در دسترس هستند. 

 

اگر زیاد از ضد احتقان استفاده کنید ممکن است سردرد مربوط به اوردوز دارو اتفاق بیفتد. همچنین آن‌ها ممکن است موجب عود احتقان شوند، بنابراین باید پس از سه روز مصرف این داروها، از مصرف آن‌ها اجتناب کنید. 

 

4- می‌توانید از مسکن استفاده کنید. با این که مسکن‌های بدون نسخه عامل سردرد سینوسی را درمان نمی‌کنند اما به کاهش یا رفع درد مربوط به مشکل سینوس کمک می‌کنند. 

استامینوفن، ایبوپروفن، ناپروکسن و اسپیرین می‌توانند به آرام کردن سردرد مربوط به فشار سینوس کمک کنند. اگر راهی برای درمان عامل سردرد سینوس پیدا نکنید تأثیر این درمان‌ها موقتی بوده و درد احتمالاً پس از رفع اثر دارو، پدیدار می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود مسکن را همراه با درمان‌های دیگری که عامل را برطرف می‌کنند استفاده کنید، به شرطی که تداخل‌های دارویی مضری به خاطر مصرف این داروها با یکدیگر وجود نداشته باشد. 

 

داروهای تجویزی و درمان‌های پزشکی دیگر

1- در مورد آنتی بیوتیک از پزشک سوال کنید. اگر پزشک احتمال بدهد که عفونت باکتریایی مسبب احتقان بلندمدت سینوس و سردرد سینوسی شده است، احتمالاً برای رفع عفونت آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. همین که عفونت از بین رفت سینوس به راحتی پاک‌سازی می‌گردد. 

• آنتی بیوتیکها به التهاب سینوس (سینوزیت) ناشی از عفونت ویروسی یا سردرد سینوسی ایجادشده توسط آلرژی کمکی نمی‌کنند. 

• حتی اگر علائمتان پیش از اتمام داروها از بین برود باید همه داروهایی که برایتان تجویزشده را مصرف کنید 

• معمولاً نیازی به آنتی بیوتیکها نیست به خصوص برای بزرگ‌سالانی که سردرد سینوسی دارند اما در صورتی که سردرد شدید بوده و همراه با تورم شدید اطراف چشم‌ها یا تب بالاتر از 39 درجه سانتی‌گراد باشد، ممکن است پزشک آنتی بیوتیک تجویز کند. 

 

2- کورتیکواستروئید بینی مصرف کنید. سردردهای سینوسی مربوط به التهاب سینوس یا آلرژی اغلب با کورتیکواستروئیدها درمان می‌شوند. 

این دسته از داروها به صورت اسپری بینی یا قرص قابل تهیه بوده و معمولاً از جمله موثرترین درمان‌های این دسته از سردردها، و هر گونه عطسه، خارش، و ترشحات بینی مربوط به آن‌ها هستند. البته امکان دارد برای شروع تأثیرگذاری آن‌ها، به چند روز استفاده نیاز باشد. 

 

• این داروها شامل بکلومتازون، مومتازون و تریامسینولون هستند. 

 

3- تزریق آمپول آلرژی- اگر سردردهای مزمنی که به واسطه آلرژی ایجاد شده است دارید، ممکن است پزشک برایتان آمپول آلرژی تجویز کند تا به جلوگیری از احتقان مربوط به آلرژی و فشار و بازگشت آن کمک نماید. 

• توجه داشته باشید تاکید می‌کنیم آلرژی مستقیماً موجب سردرد سینوسی نمی‌شود . آلرژی موجب احتقان سینوس شده و فشاری ایجاد می‌کند که ممکن است موجب سردرد شود. درمان آلرژی می‌تواند احتقان سینوس را رفع کرده و در نتیجه به شما امکان دهد سردرد را درمان نمایید اما احتمالاً خود درد سردرد را رفع نمی‌کند. درمان‌های دیگری برای این کار ممکن است لازم باشد.

 

4- درباره تریپتانها پرس و جو کنید. اگر چه این داروها معمولاً برای درمان سردردهای میگرنی استفاده می‌شوند، اما شواهدی وجود دارد که این تصور را ایجاد می‌کند که ممکن است این داروها بتوانند سردردهای سینوسی را نیز درمان نمایند. 

• مطالعه‌ای نشان داده است که 82% از بیمارانی که از سردرد سینوسی رنج می‌برند با مصرف تریپتانها سردردشان آرام می‌شود. 

 

5- درباره گزینه‌های جراحی اطلاعاتی کسب کنید. اگر از سردردهای مزمن سینوس رنج می‌برید مجاری سینوس ممکن است مقداری ناهنجاری داشته باشد که باید از طریق جراحی رفع شود. 

• با متخصص گوش و حلق و بینی صحبت کنید تا ببینید آیا جراحی برای شما لازم است یا خیر. 

• در یکی از روش‌های جراحی مجاری سینوس بزرگ‌تر شده و همه مخاط‌های محبوس شده در آن را تخلیه می‌شود. 

• در عمل دیگری که به آن جراحی اندوسکپی سینوس می‌گویند پولیپ یا تیغه استخوانی که مجاری بینی را مسدود کرده است، برداشته می‌شود. 

• در گزینه‌های جراحی جدیدتر به نام رینوپلاستی، متخصص گوش و حلق و بینی بالونی وارد حفره سینوسی کرده و آن را باد می‌کند تا فضا را بزرگ‌تر نماید. 

 

طب جایگزین

1- مکمل غذایی مصرف کنید. برخی مطالعات اولیه نشان می‌دهد که برخی مکمل‌های خاص می‌توانند به کاهش یا رهایی از سردردهای سینوسی کمک کنند. مکمل‌هایی مانند بروملاین، کورستین و پروبیوتیکها را می‌توانید امتحان کنید. 

 

• بروملاین آنزیمی است که توسط آناناس تولید می‌شود. برخی مطالعات نشان داده است که این آنزیم می‌تواند التهاب و تورم را کاهش دهد اما مطالعات دیگر نشان می‌دهند به نظر می‌رسد ممکن است کاملاً موثر نباشد. بروملاین را با داروهای رقیق‌کننده خون مصرف نکنید چون این مکمل ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. 

• کورستین فلاونوئید مسئول تولید رنگ در میوه‌ها و سبزیجات است. تصور می‌شود این ماده به عنوان آنتی هیستامین طبیعی عمل می‌کند اما مطالعاتِ کمی کارایی آن در انسان‌ها را بررسی کرده‌اند و بیشتر آن‌ها تأثیر آن را تنها در آزمایشگاه مورد مطالعه قرار داده‌اند.  

• پروبیوتیکها باکتری‌های خوبی هستند که به کاهش احتمال آلرژی کمک کرده و در صورتی که آنتی بیوتیک برای درمان سردرد سینوسی استفاده می‌کنید (عفونت در سینوس دارید) ممکن است پروبیوتیکها نیز مفید باشند.  

 

2- درمان‌های گیاهی را مد نظر قرار دهید. درمان‌های گیاهی نوع سنتی درمان هستند اما لازم به ذکر است که حتی درمان‌های گیاهی نیز با وجود طبیعی بودنشان خطراتی دارند. با این حال برخی گیاهان و ترکیبات گیاهی ممکن است موجب رفع سردرد سینوسی شود. 

• گیاهانی که تصور می‌شود زمانی که به تنهایی مصرف شوند سردرد را درمان می‌کنند عبارت‌اند از قاشقک چینی (skullcap chinese) ، گل مینا (feverfew) و  پوست بید. 

• یک درمان گیاهی محبوب برای سردرد سینوسی، شامل ترکیبی از اقطی اروپایی (European elder)، ترشک (common sorrel )، گاو زبان (cowslip )، گل شاه‌پسند اروپایی (European vervain ) و کوشاد (gentian) است.

 

3- هومیوپاتی- معمولاً افرادی که سردرد سینوسی مزمن دارند به دنبال هومیوپاتی هستند. با متخصص هومیوپاتی صحبت کنید تا مشخص شود کدام مواد طبیعی می‌تواند سردردهای سینوسی شما را بهتر درمان کند. 

• درمان‌های هومیوپاتی مربوط به سردردهای سینوسی ممکن است شامل اکسید سفید ارسنیک، شابیزک (بلادون)، فاشرا یا بریونیا (bryonia)، هیپار سولفوریکوم (سولفید کلسیم هانمان)، زنبق (iris versicolor)، کالی بیکرومیوم (بی کربنات پتاس)، جیوه، ناتروم مور (نمک طعام)، گیاه بادلرزان ، سیلیکا و اسپیجلیا شوند.

• متخصص هومیوپاتی باید هنگام تجویز درمان وضعیت فیزیکی، هیجانی و ذهنی بیمار را در نظر داشته باشد. 

• وقتی برخی داروهای هومیوپاتی در دوزهای بالا مصرف شود ممکن است علائم را تشدید کند بنابراین با احتیاط این درمان‌ها را انجام دهید. 

 

4- طب سوزنی را امتحان کنید. طب سوزنی ممکن است سردردهای سینوسی را با تعادل انرژی آرام کند. این درمان شیوه‌ای بحث‌برانگیز است اما برخی بیماران آن را موثر یافته‌اند. 

• از نظر‌گاه یک متخصص طب سوزنی سردرد سینوسی می‌تواند حاصل کاهش ( dampness) انرژی در شما باشد. باید برای درمان این عدم تعادل بر روی نصف‌النهار (مریدین) طحال و معده کار شود. 

 

5- به متخصص کایروپراکتیک مراجعه کنید. در حال حاضر هیچ مطالعه‌ای در تأیید یا رد کارایی درمان‌های کایروپراکتیک برای سردردهای سینوسی وجود ندارد اما برخی ادعا می‌کنند که موثر است. 

• اگر درمان‌های کایروپراکتیک سردردهای سینوسی را بتواند آرام کند، در اصل این کار را با کاهش درد انجام داده‌اند. حتی ممکن است این درمان از نظر تئوری به بهبود جریان مخاط در سرتاسر مجاری سینوسی کمک کرده و تخلیه و باز شدن مجاری را در برخی افراد بهبود ببخشد. 

 

هشدارها

• اگر دچار سردرد شدید یا ناگهانی شدید که بیشتر از 24 ساعت طول کشید یا در این مدت بدتر شد باید به اورژانس مراجعه کنید. اگر سردردتان با هر یک از موارد زیر همراه بود نیز به اورژانس مراجعه کنید: کاهش حافظه، کاهش تعادل، گیجی، تغییر در تکلم، تغییر در دید، بی‌حسی، کاهش توانایی، تب، سفتی گردن، تهوع یا قرمزی چشم‌ها .