جفت عضوی است برای انتقال مواد بین مادر و جنین. جفت بر اساس محل قرارگیری انواع مختلفی دارد. ...
جفت عضوی است برای انتقال مواد بین مادر و جنین. مواد مفید و مغذی از طریق جفت به جنین منتقلشده و مواد زائد جنین ،از طریق جفت به خون مادر منتقل میشود. درواقع تا زمانی که جنین داخل رحم مادر است، جفت کار ریه و کبد و کلیه جنین را انجام میدهد.
پس از لقاح، هنگامیکه تخم به رحم رسید و محل لانه گزینی را پیدا کرد، پوشش خارجی این تخم (که در آن زمان بلاستوسیست نام دارد)، هزاران سلول شبیه ریشه از خود بیرون میزند که این ریشهها در پوشش داخلی رحم جا میگیرند. این بافتها در خون مادر شناور هستند و وظیفهشان گرفتن مواد مغذی و اکسیژن و ...و همچنین پس دادن مواد زائد میباشد .
پس از گذشت روزها ،تعداد و سایز این ریشهها بیشتر شده و "جفت اولیه " را تشکیل میدهند . این ریشهها کمکم تکامل پیداکرده و دارای مویرگهایی میشوند که خون جنین را در خود گردش داده و تصفیه میکنند .
باید بدانید که خون مادر و جنین با هم مخلوط نمیشود! بلکه از پشت یک سد نازک پوستی (مثل صافی) موادشان را با هم ردوبدل میکنند. پسازاین صافی ، فقط مواد ردوبدل میشوند...نه خون .
سطح مادری: (که مستقیماً با دیواره رحم تماس دارد) رنگ قرمز تیره داشته و حدود 20 لوب دارد که توسط شیارهایی از هم جدا میشوند.هر لوب شامل 1ورید و 1 شریان میباشد که از خود انشعابات فراوانی دادهاند.
سطح جنینی: سطحی از جفت که به سمت جنین قرار دارد . پرده امنیونی که روی سطح جنینی جفت را میپوشاند باعث میشود این سطح صاف، سفید و براق به نظر برسد.
در سهماهه اول رشد جفت سریعتر از رشد جنین است اما حدوداً در هفته 17 پس از آخرین قاعدگی وزن جفت و جنین تقریباً برابر میشود. تا اینکه در ماه آخر بارداری ، وزن جفت تقریباً یکششم وزن جنین میشود. در آن زمان قطر جفت حدود 20 سانتیمتر ، ضخامت آن حدود 2 و نیم سانتیمتر و وزنش حدود 500 گرم خواهد بود.
برقراری گردش خون مادری جنینی و تبادل مواد
تولید هورمونهای لازم برای ادامهی بارداری (مثل هورمون بتا ، پروژسترون و .. )
در ضمن جفت این خاصیت را هم دارد که جلوی میکروبها را هم میگیرد اما متأسفانه قادر به جلوگیری از بعضی ویروسها مثل مخملک و بعضی از باکتریها مثل سفلیس نمیباشد.
جفت بعضی از "آنتیبادی " ها و "آنتیژن" های خون مادر را نیز از خود عبور میدهد. به همین دلیل برای مثال اگر مادری قبلاً دچار مخملک شه باشد. چون خون او در برابر این بیماری مصونیت یافته، کودک نیز در مقابل بیماری مخملک ایمن میگردد و تا شش ماه پس از تولد به این بیماری دچار نمیشود.
بعضی از داروهایی نیز که مادر مصرف میکند به جفت منتقل میشوند و بنابراین وظیفه مادر است که بدون مشورت پزشک هیچگونه داروئی مصرف نکند. بالاخره هورمونها و اغلب ویتامینها نیز به جفت منتقل میشوند. توجه کنید که داروهای گیاهی نیز بههرحال دارو هستند و ممکن است موادی داشته باشند که برای جنین مضر باشد .
هر جا که جنین اولیه لانه گزینی کند ، جفت در آنجا ریشه کرده و رشد میکند . بسته به اینکه جفت در کدام قسمت رحم ریشه کند ، نامهای مختلفی (از نظر مکان ) میگیرد :
جفت خلفی (Posterior) :
محل لانه گزینی جفت ، در دیواره پشتی رحم است
جفت قدامی (Anterior):
محل لانه گزینی جفت ، در دیوارهی جلویی رحم است .
جفت فوندال(Fondal) :
یعنی جفت در بالاترین قسمت رحم لانه گزینی کرده است .
جفت جانبی (Lateral) :
وقتی جفت در قسمت چپ یا راست رحم باشد .
جفت پایین (Low lying):
یعنی جفت در قسمت تحتانی رحم لانه گزینی کرده است .
بسته به اینکه فاصلهی جفت پایین از دهانه رحم چقدر باشد چند نوع جفت پایین داریم :
جفت پایین
بافاصلهی معقول از دهانه رحم . یعنی فقط محل قرارگیری جفت ، درسگمان تحتانی رحم است .
جفت مارژینال
یعنی جفت به حدی پایین است که لببهلب با دهانه رحم شده است . فاصلهای با دهانه رحم ندارد.
جفت پارشیال (سرراهی نسبی)
یعنی جفت به حدی پایین است که قسمتی از دهانه رحم (نه همهی آن را ) پوشانده است .
جفت پرویا (سرراهی کامل)
یعنی جفت به حدی پایین است که بهطور کامل روی دهانه رحم را پوشانده است .
توجه کنید که ممکن است جفت شما ادغامی از انواع بالا باشد .
مثلاً جفتی که هم در دیوارهی خلفی است و هم نسبتاً بالا است را " پوستریو فوندال" مینامند .
اگر جفت یا مثلاً جفتی که قدامی است و دقیقاً وسط دیوارهی رحم نیست (مثلاً کمی به سمت چپ است ) را جفت "انتریولترال چپ" مینامند.
در رابطه با جفت پایین و علل و درمان و انواع آن ، در مقالهی جداگانهای توضیح مفصل خواهم داد.
خیر !
جفت قدامی هم یکی از انواع طبیعی جفت (ازنظر محل) میباشد . اما در این مادران ، ممکن است حرکات جنین کمی دیرتر و کمتر حس شود . علت ، وجود یک جفت بین ضربههای جنین با پوست شکم شما (که حرکت را حس میکنند) میباشد . این جفت حالت ضربهگیر دارد و شدت ضربه وارده به پوست شکم مادر را کاهش داده و در نتیجه مادر کمتر حرکات جنین را حس میکند.
اما مسئلهای که هست باید بدانید انجام سزارین در مواردی که جفت قدامی است (بخصوص اگر پایین هم باشد) برای جراح کمی مشکل است و تبحر ویژهای لازم دارد . چون جفت دقیقاً جایی است که در سزارین باید برش بخورد .
مسئله بعدی در جفت قدامی ، این است که اگر یک مادر ، سابقهی یک زایمان سزارین داشته باشد و در بارداری دوم جفت قدامی داشته باشد ، ممکن است این جفت قدامی ، داخل جای بخیه زایمان قبلی ریشه کند و باعث چسبندگی و خونریزی شدید بعد زایمان شود . بنابراین در این افراد معمولاً سونوگرافی داپلر جهت بررسی میزان رسوخ جفت به داخل دیواره رحم و بخیه قبلی انجام میشود
نظر کاربران
کاربر گرامی، لطفاً توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظرات شما درباره ی این مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که سوالی در رابطه با این مطلب دارید یا نیازمند مشاوره هستید، فقط از طریق تماس تلفنی با بخش مشاوره اقدام نمایید.