سلامتی چگونه بر رانندگی تأثیر می‌گذارد

در این مقاله می خوانید

سلامتی روی رانندگی ما تاثیر زیادی می گذارد. برخی بیماری های، بعضی داروها و یا شرایط روحی روی رانندگی اثر دارند. اما این تاثیر چگونه است؟ ...

در رانندگی ، سلامتی بیشتر از سن اهمیت دارد   

امنیت رانندگی بیشتر به‌سلامتی وابسته است تا سن. هنگامی‌که سنتان بالا می‌رود ممکن است متوجه تغییرات جسمانی یا تغییراتی در توانایی‌های دیگر خود شوید مثلاً ممکن است دید در شبتان دچار مشکل شود یا نتوانید به تغییرات ناگهانی به‌سرعت واکنش نشان دهید. این تغییرات بر رانندگی شما تأثیر می‌گذارد به‌خصوص در وضعیت‌های چالش‌برانگیزی مانند تغییر مسیرها.  

تغییرات مربوط به سن که ممکن است بر رانندگی تأثیر بگذارد شامل قدرت و توانایی دید، شنوایی، توجه و زمان واکنش و قدرت، انعطاف‌پذیری و هماهنگی می‌شود. داروها و مشکلات سلامتی خاصی نیز می‌توانند به همین صورت بر رانندگی تأثیر بگذارند که خطراتی در رانندگی ایجاد می‌کند.

تغییرات مربوط به سن از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. به همین علت است که برخی افراد می‌توانند خیلی بیشتر از دیگران پشت فرمان بنشینند.

تغییرات بینایی

بینایی اغلب با افزایش سن بدتر می‌شود. چشمان پیر نیاز به نور بیشتر دارند و نیز هنگامی‌که نور تغییر می‌کند به زمان بیشتری برای تنظیم و هماهنگی خود نیاز دارند بنابراین واضح دیدن به‌خصوص در طلوع، غروب و شب دشوار می‌شود. چشم‌ها به درخشندگی و بازتاب نور چراغ‌ها خیابان‌ها، چراغ ماشین‌ها یا خورشید حساس‌تر می‌شوند و دیدن افراد، اشیاء و حرکات خارج‌ازمسیر مستقیم دید دشوار می‌گردد.

دید پیرامونی (توانایی دیدن اطراف درحالی‌که به جلو نگاه می‌کنید) اغلب با افزایش سن کاهش می‌یابد و خطر تصادف را افزایش می‌دهد. به‌علاوه میدان دید (وسعت دید ) کمتر شده و مشاهده شیء مشخصی درصحنه دشوارتر می‌گردد.

بیماری‌های چشم مانند آب‌مروارید، آب‌سیاه، و دژنراسیون ماکولا (شایع‌ترین عامل اصلی کوری دائمی ) با افزایش سن شایع‌تر می‌شوند. ممکن است خواندن علائم و دیدن رنگ‌ها نیز دشوارتر شود.

تغییرات شنوایی  

کاهش شنوایی مربوط به افزایش سن باعث می‌شود سخت‌تر متوجه بوق‌ها، آژیرها و صداهای ماشین بشوید. با توجه به این‌که این صداها هشدارهای خطر احتمالی را به اطلاع شما می‌رسانند، نشنیدن آن‌ها می‌تواند مشکل‌ساز باشد.

تغییرات توجه و سرعت واکنش

برای رانندگی ایمن فرد باید بتواند همزمان به چیزهای مختلفی توجه کرده و به تغییرات ناگهانی واکنش نشان دهد. فرد باید تصمیم بگیرد (گاهی اوقات خیلی فوری) و به‌موقع عمل کند تا از تصادف اجتناب کرده و ایمن رانندگی کند.

با افزایش سن اطلاعات آهسته‌تر پردازش‌شده و واکنش به محرک‌ها نیز زمان بیشتری می‌برد. مدت توجه فرد ممکن است کوتاه‌تر شود. همچنین انجام دو کار همزمان دشوارتر می‌گردد. درنتیجه افراد سالمند ممکن است به خاطر تعدد عابران پیاده، وسیله‌های نقلیه، و علائم و سیگنال‌ها در چهارراه‌ها خسته شوند. افراد مسن‌تر ممکن است برایشان تصمیم‌گیری در مورد فواصل در ترافیک‌ها مشکل باشد و در چهارراه‌ها به‌سختی گردش‌به‌چپ کنند یا در ترافیک به راست بپیچند.

تغییرات جسمانی

با افزایش سن مفاصل انسان ممکن است سفت شده و عضلات ضعیف‌تر شوند. ممکن است افراد در راه رفتن مشکل داشته یا در زانوها، پاها یا قوزک احساس درد داشته باشند. همه این علائم می‌تواند رانندگی ایمن را دشوارتر سازد. فرد ممکن است نتواند سرش را به عقب بچرخاند، به‌سرعت فرمان را بپیچاند یا درست ترمز بگیرد.

داروها

افراد مسن‌تر معمولاً داروهای بیشتری نسبت به زمان جوانی‌شان مصرف می‌کنند. داروهای بدون نسخه و تجویزی می‌توانند با ایجاد احساس خستگی، گیجی یا تهوع، بر توانایی رانندگی ایمن تأثیر بگذارند. مثلاً درمان‌های سرماخوردگی خاصی می‌توانند موجب کسالت شوند. داروهایی که افسردگی، اضطراب، استرس، مشکلات خواب، بیماری‌های قلبی و اسپاسمهای عضلانی را درمان می‌کنند نیز می‌توانند مشکلاتی ایجاد نمایند. عدم مصرف داروهای لازم نیز می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف داروهای مشخص یا تعداد زیادی از داروها احتمال تصادف را افزایش می‌دهد.  

مشکلات سلامتی

برخی مشکلات سلامتی در افراد مسن‌تر، در رانندگی اختلال ایجاد می‌کند. اغلب این احتمال وجود دارد که در مراحل اولیه بیماری، رانندگی ادامه یابد اما با وخیم‌تر شدن بیماری فرد باید تصمیم بگیرد ادامه رانندگی برای او بی‌خطر است یا نه.

هرگونه مشکل سلامتی که بر دست‌ها، پاها، گردن یا کمر تأثیر بگذارد می‌تواند بر تناسب فرد برای رانندگی تأثیرگذار باشد. اختلالات جدی با افزایش خطر تصادف همراه هستند.

چند بیماری شایع مربوط به سن که می‌تواند بر توانایی رانندگی تأثیر بگذارد عبارت‌اند از:

• بیماری پارکینسون: این بیماری می‌تواند موجب لرزش دست‌ها و پاهای فرد شده و بر حرکت و تعادل او تأثیر بگذارد. راننده ممکن است نتواند به‌سرعت به خطر واکنش نشان دهد، فرمان را بچرخاند یا پدال ترمز را فشار دهد.

• دژنراسیون ماکولا: این بیماری بینایی مرکزی فرد را دچار اشکال می‌کند و موجب کاهش دید واضح او می‌شود. این باعث می‌شود دیدن علائم، تردد، و عابران پیاده برای فرد دشوار شود.

• دیابت: دیابت سطح قند خون فرد را خیلی بالا یا خیلی پایین می‌آورد و این امر موجب احساس خواب‌آلودگی، گیجی یا سرگیجه در او می‌شود. همچنین کاهش هوشیاری یا تشنج را نیز ممکن است در پی داشته باشد. افرادی که دچار عوارض بعدی دیابت می‌شوند باید از پزشک برای رانندگی راهنمایی بگیرند.

• سکته مغزی: سکته توانایی تکلم، فکر کردن درست یا کنترل بدن را دچار اخلال می‌کند. سکته مغزی موجب ضعف یا فلج یک سمت بدن می‌شود درنتیجه راننده ممکن است در کنترل ماشین و تغییر مسیر دچار مشکل شود یا در ترددها سردرگم گردد.

• آرتروز: این بیماری موجب سفتی و تورم مفاصل و درنتیجه محدود کردن حرکت شانه‌ها، دست‌ها، سر یا گردن شود که این امر گرفتن یا چرخاندن فرمان، فشردن پدال‌های گاز و ترمز، بستن کمربند ایمنی، یا خارج و وارد شدن به ماشین را دشوار می‌کند.

• افراد مبتلابه بیماری آلزایمر یا انواع دیگر زوال عقل: این افراد ممکن است متوجه نشوند که دیگر رانندگی برایشان ایمن نیست. ممکن است این افراد در حین رانندگی گم شوند (حتی در مکان‌های آشنا و در تعیین جهت نیاز زیادی به کمک داشته باشند. اگر هنگام رانندگی گیج شدید باید به یکی از اعضای خانواده یا دوستان اطلاع دهید. افرادی که زوال عقل شدید دارند نباید رانندگی کنند. همچنین در حین رانندگی فرد مبتلابه زوال عقل نشستن فرد دیگری کنار او برای راهنمایی ایمن نیست.  

داشتن مشکل خاصی برای سلامتی لزوماً به معنی پایان رانندگی نیست اما باید بدانید در چه سطحی می‌توانید رانندگی کنید. اگر شما یا عزیزانتان درباره رانندگی شما نگرانی‌هایی دارید با پزشک صحبت کنید و نیز رانندگی خود را ارزیابی کنید.