عوامل تعیین‌کننده سرعت واکنش در ورزشکاران و روش بهبود آن


تاریخ ارسال :

۲۱ دي ۱۳۹۳

عوامل تعیین‌کننده سرعت واکنش در ورزشکاران و روش بهبود آن

فاصله بین وجود محرک و واکنش فرد به آن را زمان واکنش میگویند بنابراین می‌توان گفت زمان واکنش در همه ورزش‌ها اهمیت زیادی دارد. در این مقاله با عواملی که تعیین کننده ی این سرعتند آشنا خواهید شد.


معمولاً زمان واکنش ما را به یاد شروع مسابقه دو می‌اندازد که هر قدر مسافت کوتاه‌تر باشد، زمان واکنش در آن مهم‌تر است، اما حتی در ورزش‌های بسیار متفاوت مانند ورزش‌های رزمی نیز ورزشکاران باید به‌سرعت به ضربان واکنش نشان دهند.  

 

وقتی به زمان واکنش فکر می‌کنید، این سؤال برایتان پیش می‌آید که یک انسان چقدر می‌تواند سریع واکنش نشان دهد یا اصلاً تفاوتی بین زمان واکنش در افراد مختلف وجود دارد یا نه. در مطالعه‌ای که اخیر در Journal of Strength and Conditioning منتشر شد محققان سعی کرده‌اند به این سؤالات پاسخ دهند. 

محققان این مطالعه، داده‌های به‌دست‌آمده از 1319 دونده سرعت صد متر را مورد بررسی قرار دادند. در چنین مسافت کوتاهی از مسابقه تفاوت زمان واکنش می‌تواند تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای بین نفر اول و آخر ایجاد کند، اما نتایج آن را می‌توان به همه ورزش‌ها تعمیم داد. محققان هر چیزی را که فکر می‌کردند ممکن است بر زمان واکنش تأثیر بگذارد در نظر گرفتند. با هم نگاهی به این نتایج می‌اندازیم:

 

قد

عوامل تعیین‌کننده سرعت واکنش در ورزشکاران

قد یکی از صفاتی است که در این مطالعه بررسی شد. ازآنجاکه اساس زمان واکنش ،عصب شناختی است، به نظر منطقی می‌رسد که فردی که قد بلندتر است ممکن است زمان واکنش در او آهسته‌تر باشد چون سیگنال‌ها باید مسیر بیشتری را طی کنند، اما چنین نیست، احتمالاً به این دلیل که سرعت انتقال پیام در عصب‌ها خیلی سریع‌تر از آن است که در واکنش تأثیری ایجاد کند. 

 

وضعیت روانشناسی 

فشار روان‌شناختی نقش مهمی دارد. به‌طورکلی مشخص شد که با افزایش اهمیت مسابقه، زمان واکنش کوتاه‌تر می‌شود. این ممکن است ماهیت عصب شناختی داشته باشد. عصب‌ها به واسطه هیجان مسابقه پرتوان‌تر می‌شوند. اگرچه ممکن است علت آن چیز دیگری باشد. دونده‌ها در مراحل پیشین مسابقات مقداری انرژی ذخیره می‌کنید چون می‌دانند مسابقات بعدی حساس‌تر هستند. ورزشکاران زن مقدار کمی بدتر شدن زمان واکنش را در مسابقات نهایی تجربه می‌کنید که شاید علت آن هیجان و نگرانی از شروع اشتباه مسابقه باشد. 

 

تمرین 

عوامل تعیین‌کننده سرعت واکنش در ورزشکاران

با تمرین زمان واکنش کوتاه‌تر می‌شود. این ممکن است به علت آماده‌سازی تاکتیکی بهتر باشد. ورزشکاران باتجربه‌تر برای شروع مسابقه در همه ردیف‌ها بهتر آماده می‌شوند و بنابراین در زمان مناسب سریع‌تر واکنش نشان می‌دهند. 

 

سن 

به‌طورکلی زمان واکنش با افزایش سن کاهش می‌یابد (یعنی سرعت واکنش افزایش می‌یابد). برای همین است که هر قدر ورزشکار سن بیشتری داشته باشد (تا سی سالگی) سرعت واکنش سریع‌تری دارد. احتمالاً علت آن ترکیبی از فاکتورهای دیگر این فهرست است مانند تجربه بیشتر، تمرین بیشتر و عضله بیشتر. همچنین ممکن است بخشی از آن به علت سوگیری در انتخاب سوژه (در مطالعه) باشد چون ورزشکاران مسن‌تری در این مطالعه انتخاب‌شده‌اند که هنوز مسابقه می‌دهند چون ورزشکار حرفه‌ای و برتری بوده‌اند که بخشی از این به خاطر سرعت واکنش سریع‌تر است. این بهبود سرعت واکنش زمانی که ورزشکار به دهه چهارم زندگی خود می‌رسد (یعنی 30 سالگی به بعد)، تثبیت می‌شود. 

 

جنسیت 

عوامل تعیین‌کننده سرعت واکنش در ورزشکاران

به طور متوسط سرعت واکنش در مردان چند صدم ثانیه سریع‌تر از زنان است. زمان واکنش سریع‌تر ممکن است به علت قوای بیشتر باشد. زمان واکنش تا حدی به قدرت بستگی دارد که در عضله‌های قوی‌تر سریع‌تر است. برخلاف مردان که نهایتاً تا اوایل سالگی عمرشان سرعت واکنششان افزایش می‌یابد، در زنان سرعت واکنش در دهه چهارم عمر همچنان بهبود می‌یابد. 

 

بنابراین برای دسته‌ای از افراد که قهرمان دوی سرعت یا مربی دو نیستند، هنوز اقدامات زیادی برای کاهش این زمان می‌توان انجام داد. زمان واکنش در دوندگان تنها همبستگی کمی با عملکرد دارد، اما هنوز در بسیاری از ورزش‌ها فاکتور مهمی است. به نظر می‌رسد برخلاف چیزی که ممکن است تصور کنید، دو فاکتور مهم در زمان واکنش، عصب شناختی نیستند بلکه بیشتر محصول قدرت و تجربه هستند و می‌توانید این فاکتورها را برای هر ورزشی ایجاد کنیم.