خواب از عوامل تعیین کننده ی سلامتی بدن است. میزان خواب اگر از حد لازم بیشتر یا کمتر باشد عوارضی در سلامتی شما بر جای خواهد گذاشت. عوارض خواب زیاد چیست؟
گنجاندن همه چیز در یک روز پیشاپیش پرمشغله، ممکن است باعث شود چیزی را در برنامهتان فدا کنید که بیشتر اوقات آن چیز خواب است. مردم یاد گرفتهاند به جای فدا کردن یک کتاب خوب، تماشای برنامه مورد علاقه، یا چند دقیقه ارتباط در شبکههای اجتماعی، از زمان استراحت و خواب خود کم میکنند. بیشتر مردم به هفت تا هشت ساعت خواب در شبانهروز نیاز دارند.
چه مقدار خواب بیش از حد محسوب میشود؟
مقدار خوابی که بدن شما نیاز دارد به مقدار زیادی در طول زندگی تغییر میکند. مقدار خواب مورد نیاز به سن، میزان فعالیت و نیز سلامت عمومی و عادات سبک زندگی بستگی دارد. برای مثال در دورههای استرس یا بیماری ممکن است نیاز به خواب افزایش یابد. اگر چه نیاز به خواب به مرور زمان تغییر میکند و از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما کارشناسان معمولاً توصیه میکنند که بزرگسالان باید بین هفت تا نه ساعت در شب بخوابند.
چرا برخی مردم بیش از حد میخوابند؟
برای افرادی که از هایپرسامنیا رنج میبرند واقعاً پرخوابی یک اختلال پزشکی است. این وضعیت موجب رنج بردن فرد از خوابآلودگی در طول روز میشود که معمولاً با چرت زدن رفع نمیشود. این وضعیت موجب میشود فرد مدت طولانی و غیر معمولی در شب بخوابد. بسیاری از افراد مبتلا به هایپرسامنیا، در نتیجه نیاز تقریباً دائمی خود به خوابیدن، علائم اضطراب، کم انرژی بودن و مشکلات حافظه را تجربه میکنند.
البته همه افرادی که بیش از حد میخوابند، مبتلا به اختلالات خواب نیستند. دلایل محتمل دیگر خوابیدن بیش از حد، شامل استفاده از موادی خاص، همانند برخی از داروها و الکل میشود. وضعیتهای پزشکی دیگر، از جمله افسردگی، میتواند باعث خوابیدن بیش از حد افراد شود. و در نهایت افرادی وجود دارند که صرفاً میخواهند زیاد بخوابند.
مشکلات پزشکی مرتبط با پرخوابی
دیابت - مطالعات نشان داده است که خواب خیلی زیاد یا عدم خواب کافی در شب، خطر دیابت را افزایش میدهد
چاقی- خواب بیش از حد یا خیلی کم میتواند موجب اضافهوزن شود. مطالعهای که اخیراً انجام شد نشان داد که افرادی که نه تا ده ساعت در شب میخوابند، در یک دوره شش ساله 21% بیشتر از افرادی که بین هفت تا هشت ساعت در شب میخوابند، دچار چاقی میشوند. این ارتباط بین خواب و چاقی حتی زمانی که مصرف غذا و ورزش نیز در نظر گرفته شد، یکسان بود.
سردردها- برای برخی مردم که مستعد سردرد هستند، خوابیدن طولانی تر از معمول در آخر هفته یا تعطیلات ممکن است موجب سردرد شود. محققان معتقدند علت آن تأثیر پرخوابی بر انتقالدهندههای عصبی خاص در مغز از جمله سروتونین است. افرادی که در روز بیش از حد میخوابند و خواب شبشان دچار اختلال میشود نیز ممکن است از سردرد صبحگاهی رنج ببرند.
کمردرد- زمانی وجود داشت که پزشکان به افرادی که از کمردرد رنج میبرند میگفتند به رختخواب رفته و استراحت کنند اما امروزه علم پزشکی چیز دیگری میگوید. وقتی کمردرد دارید، باید برنامه ورزشی منظم خود را کوتاه کنید. امروزه پزشکان فواید حفظ فعالیت در سطح مشخصی را میدانند و زمانی که ممکن باشد خواب بیش از حد معمول را توصیه نمیکنند.
افسردگی- اگر چه اینسامنیا بیشتر (بیخوابی) با افسردگی ارتباط دارد تا پرخوابی، اما تقریباً 15% از افرادی که افسردگی دارند دچار پرخوابی میشوند. این به نوبه خود میتواند وضعیت افسردگی را تشدید کند. چون عادات خواب منظم برای فرایند بهبودی ضروری است. هنوز به دلیل دیگری نیاز دارید تا هنگامی که احساس افسردگی میکنید، دست از پرخوابی بردارید؟ در موارد خاصی محرومیت از خواب میتواند تأثیر ضد افسردگی موقت داشته باشد.
بیماری قلبی- در مطالعهای که شامل 72000 شرکتکننده زن میشد، تحلیل دقیق دادهها نشان داد که احتمال بیماری قلبی کرونری در زنانی که نه تا یازده ساعت در شب میخوابیدند، 38% بیشتر از زنانی بود که هشت ساعت میخوابیدند. محققان هنوز دلیلی برای ارتباط بیماری قلبی و پرخوابی نیافتهاند.
مرگ- تعدادی از مطالعات نشان دادهاند که افرادی که نه ساعت یا بیشتر در شب میخوابند، به میزان قابلتوجهی مرگ و میرشان بیشتر از افرادی است که هفت تا هشت ساعت در شب میخوابند. هیچ دلیل خاصی برای این ارتباط مشخص نشده است اما محققان دریافتهاند که افسردگی و وضعیت اقتصادی-اجتماعی ضعیف نیز با خواب طولانی تر ارتباط دارد. آنها مشاهده کردهاند که این فاکتورها با افزایش مرگومیر در افرادی که بیش از حد میخوابند میتواند ارتباط داشته باشد.
دریافت فواید خواب بدون پرخوابی
اگر به طور متوسط بیش از هفت تا هشت ساعت در شب میخوابید، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند علت پرخوابی شما را شناسایی کند.
اگر پرخوابی شما به واسطه الکل یا داروهای تجویزی خاصی ایجادشده، کاهش یا قطع مصرف آنها ممکن است مفید باشد. هرگز مصرف داروی تجویزی را متوقف نکنید مگر این که پزشکتان دستور داده باشد. همین طور اگر پرخوابی به واسطه وضعیت پزشکی خاصی ایجاد شده است، درمان آن میتواند شما را به خواب طبیعی بازگرداند.
صرفنظر از علت پرخوابی، بهداشت خوب خواب به شما کمک میکند از فواید هفت تا هشت ساعت خواب در شب بهره ببرید. کارشناسان توصیه میکنند هر شب ساعت خوابیدن یکسانی داشته باشید و هر روز سر ساعت مشخصی بیدار شوید. همچنین توصیه میشود از مصرف کافئین نزدیک به زمان خواب بپرهیزید. ورزش منظم و آرام و راحت ساختن محیط اتاق برای خواب کمک میکند به اندازهای که نیاز دارید بخوابید.