ورزش برای سلامتی روحی و جسمی همه ی ما ضروری است، اما اگر برای فعالیت های خود کفش مناسبی انتخاب نکنید ممکن است برای خود عوارضی ایجاد نمایید. روش انتخاب یک کفش مناسب چیست؟
چرا نباید سراغ کفشهای راحت قدیمی خود بروید؟
یک جفت کفش مناسب مهمترین بخش تجهیزات در هر نوع ورزش از جمله دویدن، ایروبیک، پیادهروی، تنیس، بسکتبال و غیره است.
یک جفت کفش ورزشی خوب منجر به انجام ورزش یا ترک آن میشود و به سادگی ممکن است در خرید آن اشتباه کنید. در اینجا 5 اشتباه مهم در انتخاب کفش ورزشی که اغلب مردم مرتکب آن میشوند آورده شده است:
1- پوشیدن هر کفشی که در دسترس است.
بزرگترین اشتباه مردم هنگام شروع برنامههای دویدن، دوی آهسته یا ورزشهای دیگر این است که در کمد را بازکرده و کفش ورزشی قدیمی خود را برمیدارند. کارشناسان میگویند یک جفت کفش قدیمی ممکن است دیگر با نیازهای شما سازگار نباشد. اگر این کفش قدیمی برای فعالیتی که شما انتخاب کردهاید مناسب نباشد، این اشتباه حتی مشکلسازتر نیز میشود.
2- انتخاب کفش خوب اما نامتناسب با ورزش مورد نظر
باید نوع کفشی که انتخاب میکنید با ورزشی که میخواهید انجام دهید متناسب باشد. کفشی که برای دویدن میخواهید بسیار متفاوت از کفشی است که برای بسکتبال یا تنیس مناسب است. در کفشهای دویدن پایداری جانبی طراحی نشده است چون هنگام دویدن در دوندگی پای خود را نمیخواهید به طرفین حرکت دهید و فقط به سمت به جلو حرکت میکنید. یک کفش مناسب برای دویدن برای پشتیبانی و پایداری شما هنگام حرکت پا در چرخه دویدن طراحی شده است.
کفشهای بسکتبال و تنیس باید پایداری جانبی برای حرکت به جوانب را نیز در طراحی خود داشته باشند. علت آن این است که هنگام انجام این ورزشها خیلی پاها را به پهلو حرکت میدهید. نمیشود یک کفش دوندگی حرفهای که پایداری جانبی داشته باشد ساخت و نمیشود یک کفش بسکتبال و تنیس واقعی که این ویژگی را نداشته باشد ایجاد کرد.
جراح پا کاترین چونگ میگوید: حتی کفشهای مناسب راه رفتن از کفشهای دوندگی متفاوت هستند. دوندهها بیشتر پنجه پا را هنگام دویدن بر روی زمین میگذارند درحالیکه در راه رفتن پاشنه نیز برخورد زیادی با زمین دارد. بنابراین برای دویدن کفشی باید داشته باشید که در پنجه پا نرمی بیشتری داشته باشد درحالیکه کفشهای پیادهروی باید کف سفتی داشته باشد تا پاشنه را حمایت کند.
آیا نمیشود یک جفت کفش خوب چندمنظوره (cross-trainer) بگیرید و برای همه ورزشها آن را استفاده کنید؟ شاید، شاید هم نه!
این کفشها اختصاصی نیستند و نمیتوانید هیچ ورزشی را به صورت حرفهای با آنها انجام دهید. این کفشها تا حدی پایداری جانبی دارند بنابراین میتوانید گه گاهی با کودکان خود بسکتبال بازی کنید، دو سه کیلومتر بدوید اما این کفشها برای انجام یک فعالیت خاص و حرفهای چندان مناسب نیستند.
برخی مردم ورزشهایی مانند دویدن، پیادهروی، تنیس یا ورزشهای دیگر را به صورت جدی و زیاد انجام نمیدهند، هر از گاهی به باشگاه میروند و ممکن است بعضی اوقات با دوستان یا همکاران خود بازی تنیس یا والیبال انجام دهند یا با کودکان خود بسکتبال بازی کنند. برای این افراد چنین کفشی احتمالاً گزینه مناسبی است.
یک کفش چندمنظوره خوب به شما امکان میدهد بر روی تردمیل بدوید، بر روی آسفالت یا پیاده رو راه بروید و دوی آهسته سبک داشته باشید. این کفشها برای افرادی که انواع فعالیتهای ورزشی را به صورت گاه به گاه انجام میدهند مناسب است.
برای انتخاب یک کفش چندمنظوره خوب به دنبال کفشی با پاشنه سفت، ساپورت خوب (نتوانید کفش را به آسانی خم کنید) و وزن سبک (نباید وزن زیادی به پایتان اضافه شود) باشید اما توصیه میشود اگر میخواهید در یک ورزش خاصی دو تا سه مرتبه در روز شرکت کنید باید کفش مختص همان ورزش را تهیه کنید.
3- علاقه زیاد به کفش
کفش ورزشی شما باید صرفاً کفش ورزشی باشد نه این که با آن همه جا بروید. با پوشیدن این کفشها برای کارهای معمول کفشهای ورزشیتان را خراب میکنید.
بنابراین برای خود یک جفت کفش اسپورت معمولی (غیرتخصصی) برای بیرون رفتن بخرید، کفشهای مخصوص ورزش خود را همین که ورزشتان تمام شد، کنار بگذارید و استفادههای دیگری از آن نکنید.
4- نگهداشتن زیاد کفش
اشتباه بزرگ دیگری که بسیاری از مردم انجام میدهند این است که به موقع کفشهای جدید نمیخرند و مدت زیادی از کفشهای قدیمی استفاده میکنند. مردم فکر میکنند تا زمانی که کفش ورزشی خوب به نظر میرسد لازم نیست آنها را عوض کنند، درحالیکه کفش در حالی شروع به خراب شدن میکند که هنوز ظاهر خوبی دارد و حمایتی که باید از پای شما بکند (همان چیزی که به خاطرش کفش را خریدهاید) دیگر نمیتواند داشته باشد و درد زانو، ران و کمر شما شروع میشود.
بیشتر کارشناسان توصیه میکنند دوندهها کفشهای خود را هر 500 تا 800 کیلومتر عوض کنند. در صورتی که این قدر نمیدوید که شمار کیلومتر آن را داشته باشید یا دونده نیستید، باید کفشهای خود را حداقل سالی یک بار عوض کنید.
اگر گه گاهی ورزش میکنید میتوانید حداقل یک سال کفشهای خود را نگهدارید اما اگر هر روز ورزش میکنید 6 ماه تقریباً کافی است.
همچنین هر سال باید اندازه کفش خود را دوباره بررسی کنید. اندازه پا همیشه یکسان نمیماند و با افزایش سن بزرگتر میشود.
5- خرید بدون کارشناسی
نباید بدون نظر کارشناسی به فروشگاه بروید و چند کفش را امتحان کرده و یکی را که خود فکر میکنید بهتر است خریداری کنید مگر این که سالهای طولانی ورزش میکنید و یاد گرفتهاید دقیقاً چه کفشی باید بپوشید.
به جای این کار بهتر است از کارشناسی در این زمینه (مانند کارشناس فروشگاه تخصصی کفش ورزشی) نظر بپرسید. این افراد فعالیت ورزشی شما و پای شما را ارزیابی کرده و کفش متناسب با آن را به شما پیشنهاد میکنند و راه رفتن شما با کفش را به دقت بررسی میکنند.
در برخی از کشورها، در فروشگاههای تخصصی در روی یک صفحه فلزی به نام ابزار برانوک (Brannock Device) سه اندازه از پا گرفته میشود که شامل طول، پهنا و طول قوس پا است. هر سه اندازه برای تعیین سایز کفشی که قرار است بپوشید مهم است و هر لنگه کفش ممکن است کمی متفاوت از لنگه دیگر برش بخورد تا کفش کاملاً متناسب با پای شما ساخته میشود. (برخی فروشگاههای تخصصی سیاست بازگرداندن کالا را دارند و میتوانید در صورتی که کفش را بیرون نپوشیدهاید، آن را بازگردانید. بنابراین میتوانید از آنها دراینباره سؤال کنید)