حتما شما هم از اطرافیان خود درباره ی آدرنالین شنیده اید. آیا می دانید آدرنالین چیست و علت ترشح آن چه چیزی می باشد؟
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چرا در مواقع مواجهه با یک چالش بدنی مثل یک رقابت ورزشی، یا هنگام احساس خطر، یک افزایش ناگهانی انرژی را تجربه میکنید. آن حسی که بعد از سوارشدن یک ترن هوایی وحشتناک یا بعد از تماشای یک فیلم هیجانانگیز پر از تحرک به شما دست میدهد چه؟ قلبتان میتپد، تنفستان بیشتر میشود، و حتی ممکن است کمی هم عرق کنید و احساس کنید که آماده انجام کاری هستید. همه این عکسالعمل ها توسط آدرنالین ایجاد میشود.
آدرنالین
آدرنالین هورمونی است که از غدد فوق کلیوی ترشح میشود و باعث افزایش ضربان قلب، و گشادشدن راههای هوایی و رگهای خونی میشود. غدد فوق کلیوی در بدن انسان روی کلیهها قرار دارند. این هورمون پاسخ بدن انسان به استرس است که همچنین اپی نفرین نامیده میشود. این هورمون با انقباض ماهیچهها، افزایش ضربان قلب و فشارخون، بدن را برای انجام عکسالعمل آماده میکند. این هورمون، اکسیژن، خون، و انرژی دستگاه ایمنی و گوارش را در مواقعی که به سرعت به آنها نیاز است، به دستگاه تنفسی منتقل میکند. در این حالت خون از پوست گرفتهشده و به سمت ارگانهای تنفسی میرود و به همین علت شخص ظاهری رنگپریده پیدا میکند و نیز چشمها برای دستیابی به دید بهتر گشاد میشوند. رفتن خون از سیستم گوارشی، همچنین باعث میشود که شخص در شکم خود احساس ناخوشی داشته باشد.
عامل آدرنالین و ترشح آن
استرس میتواند یک وضعیت واقعی مرگ وزندگی باشد، مثل مواجهه با یک دزد در خیابان یا تصادف کردن با ماشین. ترس میتواند عامل استرس باشد. اصطلاح " واکنش بجنگ یا بگریز" از اینجا آورده شده است. بدن برای درگیری با تهدیدها یا حملهکنندهها، و یا فرار از صحنه آماده شده است، همانند حمله حیوانات. در موقعیتهای فوقالعاده، همین مسئله، قدرت فوق بشری در برخی از افراد را توجیه میکند؛ مثلاً هنگامی که یک زن ریزنقش این قدرت ناگهانی را پیدا میکند تا شي سنگینی مثل یک اتومبیل را بلند کند تا جان کودک گیر افتاده زیر آن را نجات دهد. یا چگونه یک سرباز در حین حمله دشمن، زمانی که در حال فرار به جای امن یا به شدت درگیر مبارزه است، هیچگونه خراش بریدگی و زخمی را احساس نمیکند.
استرس ممکن است فقط یک تهدید درک شده باشد، از قبیل حسی که در تماشای یک فیلم هیجانانگیز یا سوارشدن به ترن هوایی در یک پارک بازی داریم. یک ورزشکار نیز در حین مسابقه با رقیب، زمانی که میداند مجبور است پیروز شود، ترشح زیاد آدرنالین را در رگهایش خواهد داشت.
زمانی که آدرنالین در بدن ترشح میشود، شخص احساس سرزندگی، قدرت و هوشیاری میکند. با این حال بعد از عبور از آن لحظه ، شخص از اثرات کاهش آدرنالین احساس ناراحتی خواهد کرد. بعد از فروکش کردن موج آدرنالین، عوارضی چون سر درد، بی خوابی، عصبانیت و حتی ناراحتی معده ایجاد میشود. هر گونه زخمی که در آن مدت به بدن فرد وارد شده است به طور ناگهانی توسط فرد احساس میشود. در این صورت فرد باید با انجام فعالیت بدنی آدرنالین را مصرف کند. دویدن، جست و خیز کردن و پیادهروی، راههایی برای مصرف انرژی هستند.
آدرنالین اولین هورمونی بود که در سال 1895 توسط ناپلئون سیبولسکی (Napoleon Cybulski) شناخته شد. بعدها در سال 1904 توسط فردریک استولز (Friedrich Stols) ساخته شد. این هورمون در درمان شوک آنافیلاکتیک ناشی از واکنش آلرژیک، استفاده میشود.
مهم این است که فرد یاد بگیرد که آرامش داشته باشد تا ترشح آدرنالین در بدن را متعادل کند. ترشح مدام آدرنالین در بدن برای سلامت عمومی شخص مضر است اما ترشح مناسب میتواند به معنای مرگ یا زندگی باشد.