مزایای تغذیه با شیر مادر


تاریخ ارسال :

۳۰ شهريور ۱۳۹۳

مزایای تغذیه با شیر مادر

در این مقاله با مزیت های تغذیه با شیر مادر برای کودک و مادر آشنا خواهید شد.


 

 

شیر مادر بهترین و کامل‌ترین غذای کودک است. هیچ شیر خشکی نمی‌تواند بر ترکیب چربی، پروتئین، کربوهیدرات، پادتن و دیگر مواد مغذی موجود در شیر مادر برتری پیدا کند . چیزی که درباره شیر مادر واقعاً جالب است این است که این شیر با بزرگ‌تر شدن کودکتان تغییر می‌کند تا با نیازهای او در مراحل مختلف زندگی مطابقت داشته باشد.

آکادمی پزشکی اطفال آمریکا پیشنهاد می‌کند که همه‌ی مادران، فرزندانشان را تا 6 ماهگی تنها با شیر خود تغذیه کنند.  یعنی در نیمه سال اول زندگی کودکتان، نباید به او به جز شیر خودتان، مایعات و یا غذاهای جامد دیگری بدهید.

اگرچه تغذیه با شیر مادر بهترین راه غذا دادن به کودکتان است، اما همیشه آسان‌ترین راه نیست. تغذیه با شیر مادر نیاز به اختصاص زمان و صبر زیادی دارد. هنگامی که تازه شروع به شیر دادن می‌کنید، اگر شیرتان به طور طبیعی خارج نمی‌شود، نگران نباشید. این کار مهارتی است که متبحر شدن در آن، نیازمند صرف زمان است.

خوشبختانه منابع بسیار زیادی برای یادگیری این مهارت وجود دارند. می‌توانید در یک کلاس آموزش شیردهی شرکت کنید و یا از یک کتاب درباره شیردهی کمک بگیرید.

به یاد داشته باشید که اگر از ابتدا کودکتان را با شیر خشک تغذیه کنید، بعد از آن نمی‌توانید رژیم غذایی او را تغییر دهید. دیگر نمی‌توانید به او شیر خود را بدهید.

 

فواید تغذیه با شیر مادر برای کودک

حتماً تاکنون شنیده‌اید که شیر مادر بهترین است. حقیقتاً نیز همین گونه است. شیر خشک نمی‌تواند با ترکیبات مغذی کامل و منحصربه‌فرد موجود در شیر مادر برابری کند. فواید تغذیه با شیر مادر بسیار فراتر از آن است که شیر خشک بتواند آن را فراهم کند.

 

1.  شیر مادر از کودک در مقابل بیماری‌های شایع کودکان محافظت می‌کند. آغوز که اولین شیری است که بدن در دوران بارداری و پس از تولد کودک تولید می‌کند، سرشار از مواد مغذی و آنتی بادی است که از کودکتان در مقابل عفونت و بیماری‌ها محافظت می‌کند.  سیستم ایمنی کودک همچنان در حال تکامل است به همین دلیل او به حفاظتی کامل نیاز دارد تا با بیماری‌ها و عفونت‌ها مقابله کند.

 

آغوز سرشار از پادتن A است که یک لایه حفاظتی روی گلو، بینی و روده کودکتان ایجاد می‌کند تا آن‌ها را از آلودگی‌ها و عفونت‌ها مصون دارد.

ایجاد این پادتن برای سازندگان شیر خشک غیرممکن است. بدن مادر پادتن A را فقط مخصوص به کودک خود تولید می‌کند. این پادتن در مقابله با ویروس‌ها و باکتری‌هایی که در بدن مادر وجود داشته‌اند، ساخته شده است. بنابراین، این پادتن  منحصربه‌فرد، از کودک در برابر میکروب هایی که در محیط پیرامون او وجود دارند، محافظت می‌کند. 

پادتن A یکی از ساده‌ترین دلایلی است که نشان می‌دهد کودکانی که با شیر مادر تغذیه کرده‌اند، سالم تر هستند و از کودکانی که از شیر خشک تغذیه کرده‌اند، کمتر به بیماری مبتلا می‌شوند. مقدار این پادتن در آغوز بیشتر است و در شیر بعدی مادر نیز وجود دارد.

مطالعات بسیاری نشان داده است که کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند ویروس‌های معده، مننژیت، بیماری‌های تنفسی تحتانی و عفونت گوش در آن‌ها به میزان قابل‌توجهی کمتر است. زمانی که کودکان تغذیه شده با شیر مادر به این بیماری‌ها مبتلا شوند، شدت بیماری آن‌ها از کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌کنند کمتر است. تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت 6 ماه و یا بیشتر، ایمنی کودک را افزایش می‌دهد.

 

مزایای تغذیه با شیر مادر

 

2. تغذیه با شیر مادر احتمال سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار را کاهش می‌دهد. اگرچه عامل سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار به درستی مشخص نشده است، اما احتمال آن برای کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند کمتر است.  آمار این سندروم در کودکانی که از شیر خشک تغذیه می‌کنند بیشتراست. محققان این‌گونه استدلال می‌کنند که اسیدهای چرب امگا 3 موجود در شیر مادر برای میلین ضروری است (میلین یک لایه عایق است که اطراف عصب‌ها را می‌پوشاند و اجازه می‌دهد پالس های عصبی سریع تر انتقال پیدا کنند). این امر به بهتر پرورش یافتن عصب‌های سیستم تنفسی کمک می‌کند. علاوه بر این، شیر مادر برای راه هوایی کودک لطیف‌تر است و از شیر خشک بهتر هضم می‌شود. پادتن‌های موجود در شیر مادر به مقابله با عفونت قفسه سینه نیز کمک می‌کنند.

همچنین رفلاکس معده در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر است. ممکن است رفلاکس معده باعث شود که تنفس کودک در مقاطعی قطع شود.

کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، معمولاً دفعات بیشتری برای شیر خوردن از خواب بیدار می‌شوند، اگرچه ممکن است این موضوع برایتان خسته کننده باشد، اما این کار باعث می‌شود که کودکتان هنگامی که به نفس کشیدن نیاز دارد ، از خواب بیدار شود.

 

3. شیر مادر فواید بسیاری به همراه دارد. تحقیقات نشان داده است که فواید تغذیه با شیر مادر در کودکی تمام نمی‌شود.  کودکی که با شیر مادر تغذیه کرده است، به احتمال کمتر به سرطان (احتمالاً به این دلیل که شیر مادر حاوی پادتن است)، دیابت، بیماری‌های التهابی روده، و بیماری کرون مبتلا می‌شود (شیر مادر بهتر از شیر خشک که معمولاً از شیر گاو تهیه می‌شود هضم می‌شود. عادت کردن معده کودک به شیر گاو مدتی زمان می‌برد). احتمال بروز آلرژی و آسم نیز در کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، کمتر است.

 

4. تغذیه با شیر مادر، رشد شناختی را بهبود می‌بخشد. مطالعات نشان می‌دهد که کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، ضریب هوشی بالاتری دارند و در تست های هوش عملکرد بهتری نشان می‌دهند.

 

5. کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر در دوران کودکی به چاقی دچار می‌شوند. احتمال چاقی این کودکان از کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند کمتر است.  احتمالاً دلیل آن این است که شیر مادر حاوی مقدار بیشتری لپتین (هورمونی که اشتها را تنظیم می‌کند) و مقدار کمتری انسولین (که به ایجاد چربی کمک می‌کند) است. علاوه بر این، کودکان تا زمانی که گرسنه هستند شیر می‌خورند. وقتی که سیر می‌شوند خود را از سینه کنار می‌کشند. این باعث می‌شود همان طور که بزرگ می‌شوند، عادات غذایی سالم تری در آن‌ها شکل بگیرد.

 

فواید شیر دادن برای مادران

در کنار فواید آن برای کودک، شیر دادن برای مادر نیز فوایدی دارد. از فواید سلامتی تا مزایای اقتصادی. تغذیه با شیر مادر هم برای کودک و هم برای مادر پرفایده است.

شیردهی نتایج سلامتی مادران را بهبود می‌بخشد، به این معنا که مادران شیرده، در طولانی مدت، در مقایسه با مادران غیر شیرده وضعیت سلامت بهتری خواهند داشت.

 

1.  شیردهی باعث حفاظت در برابر سرطان سینه می‌شود.

یکی از مهم‌ترین فواید شیردهی این است که از شما در برابر سرطان سینه محافظت می‌کند. مادرانی که به کودکشان شیر نمی‌دهند، در مقایسه با مادران شیرده بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌هایی مانند سرطان سینه و سرطان تخمدان هستند.

تحقیقات اخیر نشان داده است که احتمال ابتلا به سرطان زنان شیرده 25% کمتر است. هرچه مدت زمان شیر دهی بیشتر باشد، احتمال آن کمتر می‌شود. ارتباط بین شیردهی و کاهش ابتلا به سرطان هنوز مشخص نشده است.

طبق نظر برخی محققان، دلیل آن این است که احتمال تخمک‌گذاری زنان در دوران شیردهی کمتر است. هنگامی که زن تخمک‌گذاری نمی‌کند، سطح هورمون‌های او که باعث سرطان هستند مانند استرادیول و پروژسترون پایین می‌آید.  پس هرچه تعداد دفعات تخمک‌گذاری او کمتر باشد، احتمال ابتلا به سرطان سینه نیز کمتر می‌شود.

دیگر محققان بر این باورند که زنانی که به فرزندشان شیر نمی‌دهند، دچار تورم سینه می‌شوند که ممکن است باعث ملتهب شدن بافت سینه شود. این التهاب ممکن است باعث سرطان سینه شود. هنگامی که زن شیر می‌دهد از این التهاب جلوگیری می‌شود.

 

2.  احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می‌دهد.

به طریقه مشابه، احتمال ابتلا به سرطان تخمدان در زنانی که هیچ‌گاه شیردهی نکرده‌اند 27 % بیشتر است. شیردهی باعث حفاظت مادران از این سرطان خطرناک می‌شود، زیرا شیردهی از تخمک‌گذاری جلوگیری می‌کند.

دلیل قطعی سرطان تخمدان هنوز مشخص نشده است، اما یکی از عوامل آن به تعداد تخمک‌های رها شده توسط تخمدان مرتبط است.  هر دفعه که زن تخمک‌گذاری می‌کند، سطح تخمدان او شکافته می‌شود و سلول‌های سطح تخمدان باید تقسیم شوند تا این آسیب را جبران کنند. بنابراین هرچه بیشتر تخمک‌گذاری کند، احتمال سرطان تخمدان افزایش می‌یابد. به همین دلیل است که سرطان تخمدان اغلب در زنان مسن تر و زنانی که فرزندی ندارند، شایع است.

برای مادران شیرده، هرچه زمان شیردهی بیشتر باشد، احتمال تخمک‌گذاری نیز کاهش پیدا می‌کند. این باعث کاهش احتمال سرطان تخمدان می‌شود.

 

3. حفاظت در برابر پوکی استخوان

 مطالعات نشان داده است که شیردهی، می‌تواند تراکم استخوان را پس از‌ شیر‌ گرفتن افزایش دهد؛ که می‌تواند از مادران در برابر پوکی استخوان و شکستگی آن در سنین بالاتر حفاظت کند. این موضوع هنوز به طور کامل ثابت نشده است و دانشمندان همچنان درباره آن تحقیق می‌کنند.

 

4. با شیردهی کالری بسوزانید

عموماً زنان با شیردهی می‌توانند نیم تا یک کیلوگرم در ماه وزن کم کنند. شیردهی به شما کمک می‌کند تا به طور طبیعی کالری بسوزانید. علاوه بر این، هرزمان که به کودک شیر می‌دهید، هورمون اکسیتوسین ترشح می‌شود. در میان فواید دیگر، اکسیتوکسین کمک می‌کند تا رحم تان سریع تر به اندازه قبلی خود بازگردد. همه¬ی این عوامل به شما کمک می‌کنند تا وزن بارداری را سریع تر از دست بدهید.

 

5. شیردهی باعث کاهش استرس می‌شود   

     

تغذیه با شیر مادر          

 

شیردهی ارتباط بین مادر و فرزند را افزایش می‌دهد. زنان شیرده می‌توانند سریع تر با کودکشان ارتباط برقرار کنند. تماس پوستی می‌تواند سطح اوکسیتوسین را در بدن مادر افزایش دهد. اوکسیتوسین هورمونی است که به جریان داشتن شیر مادر و آرامش او کمک می‌کند. این هورمون، گاهی با عنوان هورمون عشق یا پیوند نیز نامیده می‌شود.

علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که تغذیه با شیر مادر ممکن است خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان و اضطراب پس از زایمان را کاهش دهد.  هرچه مادر مدت زمان بیشتری به کودک شیر دهد، احتمال مشکلات عاطفی پس از زایمان کاهش پیدا می‌کند.

 

6. مزایای اقتصادی شیردهی                  

علاوه بر تمام فواید شیردهی برای سلامت، این کار نسبت به شیرخشک ارزان‌تر نیز هست. نیازی به فکر کردن ندارد، شیر مادر رایگان است اما باید برای شیر خشک پول پرداخت کنید. خریدن شیر خشک و غذای کودک هزینه زیادی دارد.

علاوه بر این، کودکانی که از شیر خشک تغذیه می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌هایی همچون ناراحتی دستگاه گوارش هستند. کودکان سالم‌تر، به معنی استفاده کمتر از بیمه درمانی، و اختصاص وقت کمتر برای مراقبت از او است.

تحقیقات نشان داده است که اگر 90درصد از خانواده‌ها به کودکانشان به مدت 6 ماه فقط  شیر مادر بدهند (همان چیزی که پزشکان متخصص اطفال توصیه می‌کنند)، می‌توان از مرگ حدود 1000 کودک جلوگیری کرد. 

با این همه فایده چگونه می‌توانید به کودکتان شیر ندهید؟

 

 7. شیردهی یک روش طبیعی جلوگیری از بارداری است.

ممکن است شنیده باشید که شیردهی، یک روش طبیعی جلوگیری از بارداری است.این حقیقت دارد – شیردهی می‌تواند تخمک‌گذاری را متوقف کند. هورمون پرولاکتین که به تولید شیر کمک می‌کند، هورمون‌هایی را که باعث تخمک‌گذاری می‌شوند کاهش می‌دهد. به همین دلیل است که مادران شیرده، متوجه تأخیری در سیکل قاعدگی خود می‌شوند.

این تأخیر، "آمنوره شیردهی" نام دارد و توسط بسیاری از افراد به عنوان یک روش طبیعی برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود.   تحت شرایط زیر تا 98 درصد تأثیرگذار است:

•    قاعدگی شما بازنگشته باشد

•    کودکتان کمتر از 6 ماه سن داشته باشد

•    به کودک فقط شیر مادر می‌دهید و مرتباً در شب و روز به او شیر می‌دهید. در طول روز باید حداقل هر چهار ساعت یک‌بار به او شیر بدهید. در طول شب نباید بین شیردهی بیش از شش ساعت فاصله بیفتد.

 

برای اینکه سطح پرولاکتین به اندازه کافی بالا بماند، لازم است که کودک سینه شما را بمکد. اگر می‌توانید، از شیشه¬ی شیر اجتناب کنید. آمنوره شیردهی تنها هنگامی موثر است که شما به دفعات و به طور مداوم به کودکتان شیر می‌دهید.  هنگامی که شروع کنید به کودک غذای جامد بدهید، تأثیر آن کم می‌شود. به قاعدگی خود تکیه نکنید، ممکن است بدون بازگشت قاعدگی دوباره باردار شوید.