بوکس یکی از ورزشهای پرطرفدار در کشورهای اروپایی و آمریکایی است. ما شما را با این ورزش رزمی بیشتر آشنا میکنیم.
مقدمه
بوکس یک ورزش رزمی است که در آن، دو فرد، با به دست کردن دستکش و مشت زدن به هم در رقابتی از قدرت، سرعت، عکسالعمل، استقامت و نیروی اراده شرکت میکنند.
بوکس غیرحرفهای، هم یک ورزش المپیکی و هم عمومی است و در بیشتر بازیهای بینالمللی انجام میشود. همچنین این ورزش، مسابقات جهانی مخصوص به خود را نیز دارد. مسابقات بوکس، در زمانهای یک تا سه دقیقهای که به نام دور یا راند معروف هستند، توسط یک داور قضاوت میشوند. بازی زمانی به پایان میرسد که داور احساس کند یکی از حریفان دیگر قادر به ادامهی بازی نیست، یا یکی از طرفین به دلیل شکستن قانون رد صلاحیت شود، یا یکی از مربیان با پرتاب حوله کنارهگیری ورزشکار خود را از ادامه بازی اعلام کند و یا برنده یا بازنده بازی بر اساس کارت امتیاز داور در انتهای بازی تعیین شود.
مبدأ اصلی ورزش بوکس ممکن است پذیرش آن توسط یونانیان باستان بهعنوان یک بازی المپیکی در سال 688 قبل از میلاد باشد. بوکس در بین قرن 16 تا 18 و بهخصوص در بریتانیای کبیر، از مسابقات مشتزنی جایزه دار شروعشده و به شکل پیشرو بوکس مدرن در قرن 19 میلادی رسید که آنهم در ابتدا در بریتانیای کبیر و سپس ایالاتمتحده گسترش پیدا کرد.
تاریخچهی بوکس
بوکس برای اولین بار در سال 688 قبل از میلاد و در بیست و سومین دوره بازیهای المپیک، بهعنوان یک بازی رسمی المپیک ظاهر شد، اما ریشههای مسابقات مشتزنی قطعاً به دورههای ماقبل تاریخ بازمیگردد. اولین مدرک تصویری بوکس، در حجاریهای سومری مربوط به سومین هزاره پیش از میلاد مشاهدهشده است.
اولین مدرک وجود قوانین برای این ورزش، از بازیهای باستانی یونان آمده است. این بازیهای باستانی هیچ دوره و راندی نداشتند. این بازیها تا زمانی که یک بازیکن با بالا بردن یک انگشت، شکست خود را میپذیرفت و یا دیگر قادر به ادامه بازی نبود ادامه مییافت. در اولین سالهای مسابقات بوکس، یک برتری بازیکنان بوکس، به دلیل میزان ثروت و یا پیشزمینهی برجستهی آنها بود.
سوابق بوکس کلاسیک، پس از سقوط امپراتور روم که استفاده از اسلحه بار دیگر رایج شد، ناپدید گردید. اگرچه اطلاعات دقیقی دربارهی ورزشهای مشتزنی گوناگونی که بین قرنهای 12 تا 17 در شهرها و استانهای متفاوت ایتالیا انجام میشد وجود دارد. مسابقات بوکس رومی، هم بهعنوان ورزش و هم در بین گلادیاتورها انجام میشد. سربازان رومی اغلب هم برای ورزش و هم برای تمرین مبارزه بدون سلاح، باهم مشتزنی میکردند. مسابقات بوکس گلادیاتورها اغلب با مرگ یکی از طرفین به پایان میرسید. همزمان با گسترش مسیحیت و سقوط امپراتوری رم، مسابقات مشتزنی تفریحی برای چند قرن بهطور کامل ناپدید شد.
در سال 1902 یک دندانپزشک اهل لندن به نام جک مارلز، اولین محافظ دهان را برای بازیکنان بوکس اختراع کرد. این محافظ در اصل برای جلسات آموزشی طراحیشده بود. در سال 1913 یک بازیکن سبکوزن اولین فردی بود که از این محافظ در زمین مسابقه استفاده کرد. این محافظ بهسرعت مشهور شد و در ورزش بوکس مورد تحسین قرار گرفت.
قوانین بوکس
مسابقات بوکس معمولاً از تعداد مشخصی از راندهای سه دقیقهای تشکیل شده است که درنهایت 12 راند میشود (که قبلاً 15 دور بود). اغلب بین هر دو راند یک دقیقه زمان استراحت وجود دارد که بازیکنان در کنارهی زمین از مربی و افراد خود نصایح میگیرند. مبارزه توسط داوری کنترل میشود که در داخل رینگ قضاوت میکند و کارهای دیگری همانند کنترل کردن نحوهی مبارزهی بازیکنان، قضاوت در مورد توانایی آنها برای ادامه مبارزه، شمارش برای ورزشکاری که ناک داون شده و قضاوت در مورد خطاهای آنها را انجام میدهد.
معمولاً تا سه داور، در کنار میدان رینگ مسابقه وجود دارند که مسابقه را بررسی کرده و بهطرفین امتیاز میدهند. به دلیل سبک قضاوت آزاد مسابقات بوکس، بسیاری از مسابقات نتایج بحثانگیزی دارند. یک گوشهی زمین به هر بازیکن اختصاص داده میشود که در آن، مربی به همراه یک و یا چند کمکمربی، در ابتدای بازی یا بین راندها او را راهنمایی میکنند. هر بازیکن از بخش مختص به خود وارد زمینبازی میشود و در بین راندها باید مبارزه را متوقف کرده و به گوشهی خود برود.
بهطورکلی، بازیکنان اجازه ندارند به بخشهایی از بدن که پایینتر از کمربند قرار گرفته است ضربه بزنند. حریفان مجاز نیستند بهقصد آزار یا صدمه، به نواحی کشالهی ران ضربه وارد کنند. عدم رعایت قوانین، ممکن است برای ورزشکار خطا به همراه داشته باشد. شرکت کنندگان همچنین مجاز به لگدزدن، ضربه با سر و ضربه با هر بخش از دست بهجز مشت، نیستند. (که این میتواند شامل ضربه با آرنج، شانه، ساعد، ضربه با دست باز، با مچ دست، داخل دست، پشت یا کنارهی دست بشود). همچنین وارد نمودن ضربه به پشت، پشت گردن یا سر و کلیهها ممنوع است. در حین مبارزه ورزشکاران نباید برای بالا نگهداشتن خود طنابها را بگیرند و یا در زمان مشت زدن، حریف خود را با دست نگهدارند.
وقتی یک بازیکن ناک داون میشود، فرد دیگر باید سریعاً مبارزه را متوقف کرده و به دورترین گوشهی بیطرف زمین برود و تا زمانی که داور شمارش خود را تمام کرده و اعلام ناک اوت کند و یا ورزشکار بلند شده و داور مجدداً دستور ادامه بازی را بدهد، باید همانجا بماند.
بوکس غیرحرفهای و حرفهای
در بوکس غیرحرفهای شرکتکنندگان از محافظ سر و دستکش استفاده میکنند که خطوط سفید یا دایره روی بندانگشتان آن قرار دارد. یک مشت تنها زمانی امتیاز خواهد داشت که حریف با بخشهای سفید دستکش تماس برقرار کند. هر مشتی که درست و با نیروی کافی روی سر یا نیمتنه حریف وارد شود امتیاز در بر خواهد داشت. یک داور از نزدیک بازی را مشاهده میکند تا این اطمینان وجود داشته باشد که ورزشکاران صرفاً از ضربات قانونی استفاده میکنند.
بازیهای حرفهای اغلب خیلی طولانیتر از مسابقات غیرحرفهای بوده و حدود 10 تا 12 دور میباشد، درحالیکه برای بازیکنانی که تجربه کمتری داشته و یا ورزشکاران باشگاهی، مبارزههای چهار رانده رایجتر است. در مسابقات حرفهای اجازهی استفاده از محافظ سر وجود ندارد و اغلب قبل از پایان بازی شرکتکنندگان آسیب بیشتری خواهند دید. هر زمان که داور تشخیص دهد فرد بر اثر جراحت قادر به دفاع از خود نیست، بازی را متوقف میکند. در این موارد، امتیاز ناک اوت فنی بهطرف دیگر داده میشود.
سبکهای بوکس
سبک بوکس، معمولاً بهعنوان استراتژیای که یک مبارزه کننده در طی مبارزه از آن استفاده میکند، در نظر گرفته میشود. سبک هیچ دو مبارزی کاملاً شبیه به هم نیست و این با شرایط فیزیکی و ذهنی متفاوت مبارزه کنندهها مشخص میشود. سبکهای اصلی در بوکس عبارتاند از:
مبارز خارج (out-fighter)
یک مبارز خارج کسی است که میخواهد بین خود و حریف فاصله ایجاد کند و با ضربات مشت سریعتر از فاصله دور مبارزه کند. مبارزان خارج، به دلیل توانایی کنترل سرعت مبارزه و کنترل حریف خود، اغلب بهعنوان بهترین استراتژیستهای بوکس در نظر گرفته میشوند. با این روش آنها میتوانند حریف خود را خسته کرده و امتیاز کسب کنند. یک مبارز خارج، ظرافت و مهارت بیشتری به نسبت بوکسور قدرتی از خود نشان میدهد. بازیکنان در این سبک نیاز به برد ضربات، عکسالعمل و حرکات خوب پا دارند.
مشتزن بوکسوری (boxer-puncher)
یک مشتزن بوکسوری، یک بوکسور همه فن حریف است که میتواند با ترکیبی از فن و قدرت، در فاصله نزدیک مبارزه کند. آنها معمولاً میتوانند با استفاده از ضربات ترکیبی و در بعضی از مواقع تنها با یک ضربه، حریف را ناک اوت کنند، اما معمولاً ترجیح میدهند که با استفاده از ترکیبی از حرکات، حریف خود را خسته کرده و سپس به دنبال به دست آوردن ناک اوت بروند.
بوکسور ضد حملهای (Counter puncher)
بوکسورهای ضد حملهای، ورزشکارانی فرز و دفاعی هستند که اغلب از اشتباهات حریف خود برای به دست آوردن امتیاز، خواه به شکل کارتهای امتیاز و یا ناک اوت، استفاده میکنند. این ورزش کارها از دفاع خیلی خوب خود برای جاخالی دادن و یا دفاع در برابر ضربات استفاده کرده و سپس با یک مشت زمانسنجی شده و دقیق، حریف را غافلگیر میکنند.
بوکسور قدرتی (Brawler/slugger)
یک بوکسور قدرتی، مبارزی است که بهطورکلی از ظرافت و حرکات پای خوبی در داخل رینگ برخوردار نیست، ولی این کمبود را باقدرت مشت بالای خود جبران میکند. بیشتر بوکسورهای قدرتی تحرک کمی دارند و روشی را پیش میگیرند که ثبات بیشتر و حرکت کمتری داشته باشد و در دنبال کردن مبارزهایی که حرکات سریع پا دارند به مشکل برمیخورند.
تجهیزات ورزش بوکس
دستکش بوکس: وزن دستکش بوکس بهطور متوسط حدود 227 گرم است. پوشش این دستکش چرمی بوده و نباید بریدگی داشته باشد. بند دستکش باید فاقد سری فلزی باشد.
لباسها: شرکتکنندگان باید از کفشهای بدون پاشنه استفاده کنند. لباس طرفین شامل یک شلوارک تا نیمهی ران به همراه پیراهنی است که سینه و پشت آنها را در برمیگیرد.
کلاه محافظ: با این کلاهها بخشی از دهان، دماغ، گوش، سر و گونهها پوشانده میشود تا میزان احتمال آسیب دیدن فرد کاهش پیدا کند.
رینگ بوکس
رینگ بوکس مکانی است که بازی بوکس در آن انجام میشود. یک رینگ مدرن که برروی یک سکوی بلند شده قرار دارد و به شکل مربع بوده و در هر گوشه آن، میلهای قرار دارد که چهار طناب موازی بین آنها کشیده شده که محدوده رینگ را مشخص میکنند.
فنهای بوکس
اولین فن بوکس حفظ تعادل است.
ازجمله انواع مختلف فنهای مشتزنی در بوکس میتوان به آپرکات، ضربه هوک، ضربه راست مستقیم و ضربه چپ مستقیم اشاره کرد.
فن دفاع در بوکس شامل سه بخش اصلی دفاع توسط دستها، دفاع توسط بدن و دفاع بهوسیلهی پاها میباشد.