آزمایشهای غربالگری لازم در زمان مناسب که موجب میشود بیماری‌ها را زود هنگام و پیش از ایجاد علائم شناسایی کند یکی از مهمترین کارهایی است که مردان برای سلامتی شان باید انجام دهند.
چرا آزمایشهای غربالگری مهم هستند؟
انجام آزمایشهای غربالگری لازم در زمان مناسب یکی از مهمترین کارهایی است که مردان برای سلامتی شان می‌توانند انجام دهند. غربالگری بیماری‌ها را زود هنگام و پیش از ایجاد علائم شناسایی میکند و بنابراین درمان آن ساده‌تر است. سرطان روده در مراحل اولیه را میتوان در نطفه خفه کرد. تشخیص دیابت زود هنگام می‌تواند به پیشگیری از مشکلات بعدی مانند کاهش بینایی و ناتوانی جنسی کمک کند. آزمایشهایی که باید انجام دهید بسته به سن و عوامل خطر شماست.
سرطان پروستات
سرطان پروستات پس از سرطان پوست شایعترین سرطان در مردان در بسیاری از کشورهاست. این سرطان معمولاُ به کندی گسترش می‌یابد اما انواع با رشد سریع و تهاجمی سرطان پروستات نیز وجود دارد. آزمایشهای غربالگری می‌تواند این بیماری را زود هنگام، گاهی اوقات پیش از این که علائم ایجاد شود و در شرایطی که درمان‌ها بیشترین تاثیر را دارند، تشخیص دهد.
آزمایشهای سرطان پروستات
غربالگری در مردان سالم می‌تواند شامل معاینه دیجیتال راست روده و احتمالا آزمایش خون اختصاصی بررسی آنتی‌ژن پروستات باشد. با این حال انجام پیوسته آزمایش آنتی‌ژن اختصاصی پروستات توصیه نمی‌شود. انجمن سرطان امریکا توصیه میکند هر مرد درباره خطرات و فواید محتمل این آزمایش با پزشک صحبت کند. در موارد زیر باید با پزشک در این باره صحبت کنید:
50 سالگی برای مردان دارای خطر متوسط این سرطان
45 سالگی برای مردان در خطر بالای این سرطان
40 سالگی برای مردان دارای سابقه خانوادگی سرطان پروستات
سرطان بیضه
این سرطان نامتداول در بیضه مردان (غدد تناسلی که اسپرم تولید میکند) ایجاد میشود. بیشتر موارد بین سنین 20 تا 54 سال اتفاق میافتد. انجمن سرطان امریکا توصیه میکند که همه مردان هنگامی که برای معاینه پزشکی معمول به پزشک مراجعه میکنند، معاینه بیضه نیز انجام دهند. مردان در خطر بیشتر (داشتن سابقه خانوادگی یا عدم نزول بیضه) باید با پزشک درباره غربالگری بیشتر صحبت کنند. برخی از پزشکان توصیه میکنند خود فرد معاینه منظم انجام دهد و با ملایمت به دنبال توده ها، برجستگیهای سفت یا تغییرات در اندازه یا شکل بیضه ها باشد.
سرطان کولورکتال
سرطان کولورکتال دومین علت مرگ ناشی از سرطان است. مردان نسبت به زنان کمی بیشتر در خطر قرار دارند. اکثریت سرطان‌های روده بزرگ به آهستگی از پولیپهای روده ایجاد میشود: رشد در سطح داخلی روده بزرگ. پس از این که سرطان ایجاد شد می‌تواند به بخشهای دیگری بدن گسترش یابد. راه پیشگیری از سرطان روده بزرگ شناسایی و برداشتن پولیپ روده پیش از سرطانی شدن است.
آزمایشهای سرطان روده بزرگ
غربالگری از سن 50 سالگی در بزرگسالان دارای خطر متوسط این بیماری شروع میشود. کلونوسکوپی رایجترین آزمایش برای شناسایی پولیپها و سرطان کولورکتال است. پزشک تمامی روده بزرگ را با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر حاوی یک دوربین مشاهده میکند. در هنگام این آزمایش، پولیپها را میتوان برداشت. آزمایش مشابه دیگر سیگموئیدوسکوپ است که تنها بخش پایینی روده بزرگ را بررسی میکند.
برخی از بیماران کلونوسکپی مجازی (سی تی اسکن) یا تنقیه باریم(باریم انما) با کنتراست مضاعف را که پرتوی ایکس ویژه است، ترجیح می‌دهند. اگر چه پولیپها در این روشها شناسایی می‌شوند اما کلونوسکوپی واقعی برای برداشتن آنها مورد نیاز است.
سرطان پوست
خطرناکترین شکل سرطان پوست ملانوما است. ملانوما در سلولهای اختصاص یافته‌ای به نام ملانوسیتها که رنگ پوست را ایجاد میکنند، شروع میشود. احتمال ملانوما در مردان مسن‌تر دو برابر بیشتر از زنان در همین سن است. همچنین مردان دو تا سه برابر بیشتر از زنان احتمال دارد که به سرطان پوست غیر ملانومایی سلول سنگ‌فرشی و سلول پایه‌ای مبتلا شوند. خطر آن با قرار گیری زیاد در معرض نور خورشید و یا برنزه کردن پوست افزایش می‌یابد، آفتاب سوختگی خطر آن را تسریع میکند.
غربالگری سرطان پوست
انجمن سرطان امریکا و آکادمی پوست شناسی امریکا توصیه میکنند هر فردی خود به طور منظم پوستش را بررسی کند تا هر تغییری در علائم روی پوست از جمله شکل، رنگ و اندازه خال‌ها را متوجه شود. معاینه پوست توسط متخصص پوست یا پزشکان دیگر باید بخشی از چکاپ معمول سرطان باشد. سرطان پوست اگر زود تشخیص داده شود، درمان آن موثرتر بوده و کمتر ظاهر پوست را خراب میکند.
فشار خون بالا (هایپرتنشن)
خطر فشار خون بالا با افزایش سن افزایش می‌یابد. همچنین فشار خون بالا با وزن و سبک زندگی شما در ارتباط است. فشار خون بالا می‌تواند منجر به مشکلات شدیدتر بدون هیچگونه علائم پیش از آن شود از جمله آنوریسم (بزرگ شدن خطرناک عروق). اما آن را میتوان درمان کرد و خطر بیماری قلبی، سکته و نارسایی کلیه را کاهش داد. نتیجه: از فشار خون خود آگاهی داشته باشید، در صورتی که بالا باشد باید با پزشک برای مدیریت آن صحبت کنید.
غربالگری فشار خون بالا
در خواندن فشار خون دو عدد به دست می‌آید. عدد اول (سیستولیک) فشار عروق در هنگام ضربان قلب است و دوم (دیاستولیک) فشار بین ضربان است. فشار خون طبیعی کمتر از 80/120 است. فشار خون بالا 90/140 یا بالاتر است و بین این دو پیش پرفشاری خون است که محله پیش از ابتلا به پرفشاری خون می‌باشد. این که چند وقت یک بار باید فشار خون بررسی شود بستگی به مقدار آن و عوامل خطر شما دارد.
سطح کلسترول
سطح بالای کلسترول ال‌دی‌ال در خون موجب چسبیدن پلاکها به هم و تجمع در دیواره رگ‌ها میشود. این امر خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. تصلب شرایین (سخت و تنگ شدن عروق) ممکن است سالها بدون علامت پیشروی کند به مرور زمان می‌تواند منجر به حمله قلبی و سکته شود. تغییرات سبک زندگی و داروها می‌توانند کلسترول بد و خطر بیماریهای قلبی عروقی در شما را کاهش دهند.
تعیین سطح کلسترول
آزمایش چربی خون ناشتا آزمایش خونی است که سطح کلسترول کلی، کلسترول بد، کلسترول خوب و گلیسرید (چربی خون) را مشخص میکند. نتایج آن به شما و پزشکتان درباره مقدار نیاز به کاهش خطر بیماری قلبی، سکته و دیابت اطلاعاتی می‌دهد. مردان بیست سال به بالا حداقل هر 5 سال یک بار باید یک آزمایش جدید انجام دهند. در سن 35 سالگی مردها نیاز به آزمایش کلسترول منظم دارند.
دیابت نوع دو
یک سوم از افراد مبتلا به دیابت از بیماریشان خبر ندارند. دیابت در صورتی که کنترل نشود می‌تواند موجب بیماری قلبی یا کلیه، سکته، نابینایی ناشی از آسیب به رگ‌های خونی شبکیه و مشکلات جدی دیگر شود. لازم نیست چنین اتفاقاتی بیافتد. به خصوص وقتی آن را زود هنگام تشخیص دهید، میتوان آن را تحت کنترل گرفت و از مشکلات بعدی آن با ورزش، رژیم غذایی، کاهش وزن و داروها اجتناب نمود.
غربالگری دیابت نوع 2
آزمایش گلوکز پلاسمای ناشتا اغلب برای غربالگری دیابت استفاده میشود. بیشتر پزشکان به آزمایش A1C روی می‌آورند که به شما می‌گوید بدنتان چه مقدار قند خون را به مرور زمان کنترل کرده است. بزرگسالان سالم باید این آزمایش را هر سه سال از سن 45 سالگی انجام دهند. در صورتی که عوامل خطر آن از جمله کلسترول بالا یا فشار خون بالا دارید، ممکن است لازم باشد این آزمایش را زودتر و در دفعات بیشتر انجام دهید.
ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)
اچ آی وی ویروسی است که موجب بیماری ایدز میشود. این ویروس در خون و سایر مایعات بدن فرد عفونی یافت میشود حتی زمانی که هیچ علامتی ندارد. این ویروس زمانی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود که مایعات بدن فرد عفونی در تماس با قسمت های محافظت نشده بدن فرد دیگر قرار بگیرد. هنوز هیچ معالجه یا واکسنی برای آن یافت نشده است. درمان‌های جدید می‌توانند عفونت اچ آی وی را از تبدیل شدن به ایدز بازدارند اما این داروها می‌توانند عوارض جدی داشته باشند.
آزمایشهای غربالگری اچ آی وی
افرادی که دچار عفونت اچ آی وی شده اند می‌توانند سالها بدون علامت بمانند. تنها روش تشخیص عفونت در آنها مجموعه ای از آزمایشهای خون است. اولین آزمایش به نام ELISA یا EIA است. این آزمایش به دنبال آنتی بادی‌های این ویروس در خون می‌گردد. این امکان وجود دارد که فرد عفونی نباشد اما نتیجه آزمایش مثبت باشد. بنابراین آزمایش دوم به نام وسترن بلات برای تایید آن انجام میشود. در صورتی که تازگی به این بیماری مبتلا شده باشید هنوز ممکن است نتیجه آزمایش منفی باشد بنابراین تکرار آزمایش توصیه میشود. اگر فکر می‌کنید ممکن است در معرض این ویروس قرار گرفته باشید، از پزشک خود درباره این آزمایشها سوال کنید.
پیشگیری از گسترش اچ آی وی
آزمایش افرادی که جدیدا با این ویروس عفونی شده اند، دو ماه پس از ایجاد عفونت مثبت میشود اما تا 5 درصد از موارد هنوز پس از شش ماه ممکن است آزمایش منفی باشد. رابطه جنسی بی خطر برای اجتناب از اچ آی وی و عفونتهایی دیگری که از راه تماس جنسی منتقل می‌شوند، لازم است. اگر ایدز دارید و باردار هستید با پزشک درباره انجام اموری که برای کاهش خطر عفونت اچ آی وی در جنین وجود دارد، صحبت کنید. افراد معتاد نباید از سوزن مشترک استفاده کنند.
آب سیاه
این گروه از بیماریهای چشمی به تدریج به عصب بینایی آسیب رسانده و ممکن است موجب کوری شود ( کاهش قابل ملاحظه و غیر قابل بازگشت بینایی می‌تواند پیش از این که فرد متوجه آن یا هر گونه علائم دیگری شود اتفاق بیافتد). آزمایشهای غربالگری به دنبال فشار بالای غیر طبیعی در چشم می‌گردند تا این وضعیت را پیش از آسیب به عصب بینایی شناسایی و درمان کنند.
غربالگری آب سیاه
آزمایشهای چشم برای تشخیص آب سیاه بر اساس سن و عوامل خطر فردی به صورت زیر است:
افراد زیر 40 سال: هر دو تا چهار سال
افراد 40 تا 54 سال: هر یک تا سه سال
افراد 55 تا 64 سال: هر یک تا دو سال
افراد بالای 65 سال: هر 6 تا 12 ماه
در صورتی که دارای عوامل خطر زیر هستید با پزشک خود درباره غربالگری زودتر و در دفعات بیشتر صحبت کنید: افرادی که سابقه خانوادگی آب سیاه دارند، آسیبهای پیشین چشم یا استفاده از داروهای استروئید.