در این مقاله می خوانید
شاید نام هنر های رزمی شما را یاد کشورهای چین و کره و ژاپن بیاندازد اما در برزیل نوع جالب از هنرهای رزمی وجود دارد که به کاپوئرا ،Capoeira معروف است که علاوه بر انجام حرکات رزمی در آن رقص و موسیقی هم دیده می شود. ...
مقدمه
کاپوئرا یک هنر رزمی برزیلی است که ترکیبی از رقص، آکروباتیک و موسیقی است و گاه به عنوان یک بازی در نظر گرفته می‌شود. این ورزش در اصل در برزیل و توسط افرادی که از نسل آفریقایی بودند ایجاد شد ( رقص گورخری – نوعی رقص است که در آن فرد از پاهای خود استفاده می‌کند تا مانند راه رفتن گورخر به سر حریف خود ضربه بزند. از این رو این نام به آن داده شده است ) و برزیلیان بومی روی آن تأثیر گذاشتند (مبارزه جنگی مارانا – نوعی مبارزه که در آن، از همه‌ی بدن برای ضربه به حریف استفاده می‌شود) و احتمالاً در حدود قرن 16 آغاز شد.
این ورزش با حرکات سریع و پیچیده شناخته می‌شود که عمدتاً از قدرت، سرعت و نیرو برای تکنیک های متفاوت لگدزدن، چرخش و حرکت در آن استفاده می‌شود. در کاپوئرایی که در موقعیت‌های دفاع شخصی محض استفاده می‌شود، از ضربات پایین و انواع مختلفی از زیرپایی کشیدن استفاده می‌شود، در حالی که زمانی که به عنوان ورزش انجام می‌شود، تاکید بیشتری بر حرکات بالا، نشان دادن حرکات آکروباتیک، حرکت چرخ و فلک برای گریز، حرکت وارو و دیگر حرکات عجیب است که توسط افراد ماهر انجام می‌شود و یک بازی سرگرم کننده را برای مخاطبین ایجاد می‌نماید.
تاریخچه‌ی کاپوئرا
مبدأ لغت کاپوئرا همانند تاریخ اولیه آن بحث‌برانگیز باقی مانده است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد که اصل این لغت به آنگولا بازمی‌گردد، که کلمهkapwera در زبان بانتو به معنی مبارزه کردن است. لغت کاپوئرا ممکن است از زبان لغت‌های توپیka'a به معنی "جنگل" و e pûer به معنی "بود" گرفته شده باشد ، که به مناطق کم گیاه برزیل بازمی‌گردد که در آنجا بازی می شده است. این عمل توسط برده‌ها تمرین شده و به شکل رقص استتار می‌شد تا از تنبیه شدن و شکنجه شدن آن ورزش‌کاران به دلیل یادگرفتن مهارت‌های جنگی و روش‌های دفاعی جلوگیری به عمل بیاید، زیرا یادگرفتن مهارت‌های دفاعی توسط اربابانشان قانونا ممنوع اعلام شده بود. رقص و ورزش کاپوئرا با موسیقی سنتی برزیل تمرین می شده است ( ساز کوبه‌ای بریمبائو )،در کل می‌توان گفت هنوز بحث زیادی در مورد تاریخچه‌ی کاپوئرا وجود دارد، به خصوص در فواصل قرن 16 تا 19 میلادی، زیرا در آن دوره اسناد تاریخی در برزیل بسیار کمیاب بودند.
هنرهای رزمی
جینگا (که در لغت به معنی نوسان دادن بدن به عقب و جلو برای چرخیدن است) یک حرکت اساسی در کاپوئرا می‌باشد که هم برای حمله و هم در دفاع مهم است. این حرکت دو هدف اصلی دارد: هدف اول نگه‌داشتن فرد در یک حرکت ثابت است، که سبب می‌شود از ثابت بودن و هدف قرار گرفتن او جلوگیری شود. دومین هدف استفاده از حرکات ساختگی و تقلبی است تا حریف را فریب داده و گمراه کرده و دفاع او را برای ضدحمله و یا حمله باز کند.
حملات در کاپوئرا باید زمانی انجام شوند که فرصت پیش‌آمده و با یک حرکت قطعی مانند ضربه به صورت یا هر عضو حیاتی دیگر بدن، و یا یک حذف قوی انجام می شود. بیشتر حملات کاپوئرا توسط پا انجام می‌گیرند، همانند لگدهای مستقیم یا چرخشی، رستریا (زیرپایی کشیدن )، تیزورا و یا ضربه با زانو. ضربت سر یک ضد حمله‌ی مهم در کاپوئرا می‌باشد. ضربات آرنج، مشت و دیگر اشکال ضربه که بتوانند حریف را شکست داده و کاملاً مغلوب سازند لیست اصلی را کامل می‌کند.
دفاع در کاپوئرا بر مبنای قانون عدم مقاومت است، یعنی به جای دفاع کردن در برابر حملات، از حرکات اجتنابی استفاده می‌شود. حرکات اجتنابی در این ورزش، اسکیواس(esquivas ) نامیده می‌شود که به جهت حمله و قصد مدافع بستگی دارد و می‌تواند به حالت ایستاده و یا در حالتی که یک دست بر روی زمین تکیه دارد انجام شود. دفاع کردن در برابر ضربات تنها زمانی باید انجام شود که اسکیواس امکان‌پذیر نباشد. ابن استراتژی مبارزه، اجازه‌ی ضد حمله‌های سریع و غیرقابل‌پیش‌بینی، توانایی تمرکز بر روی بیش از یک دشمن، و مقابله با دستان خالی با دشمنان مسلح را می‌دهد.
بازی کاپوئرا
بازی کاپوئرا هم یک بازی و هم یک روش تمرینی حرکات کاپوئرا در مبارزات شبیه‌سازی شده است. این تمرین می‌تواند در هر جا انجام شود، اما اغلب در زمین‌هایی به نام رودا انجام می‌شود. در حین تمرین، از بیشتر حرکات کاپوئرا استفاده می‌شود اما اغلب طرفین از استفاده از ضربات آرنج و مشت خودداری می‌کنند، مگر اینکه بازی خیلی خشن باشد.
اغلب، تمرکز بازی، روی ضربه فنی یا از بین بردن رقیب نیست، بلکه تمرکز بیشتر بر روی مهارت است. بازی‌کنندگان اغلب ترجیح می‌دهند روی یک حرکت مانند رستریا تمرکز کنند، سپس به رقیب اجازه دهند تا دوباره نیروی خود را به دست آورده و به بازی بازگردد. در این بازی‌ها بسیار رایج است که به آرامی به حریف خود لگد بزند و با این روش بدون نیاز به آسیب رساندن به او برتری خود را نشان دهند. اگر حریف نتوانست از یک حمله جاخالی دهد نیازی نیست تا آن را کامل کرد. اگرچه مبارزه میان دو بازیکن ماهر کائوپرا می‌تواند خیلی خشن و خطرناک‌تر باشد. بازی‌کنندگان از نشان دادن این نوع بازی‌ها به عموم مردم اجتناب می‌کنند.
رودا | Roda
رودا محوطه‌ای دایروی است که توسط بازیکنان کاپوئرا و آلات موسیقی آن شکل داده‌شده و همه‌ی شرکت‌کنندگان با نوعی موسیقی خوانده و دست می‌زنند. دو بازیکن وارد رودا شده و با توجه به نوع ریتم موسیقی در حال پخش حرکات را اجرا می‌کنند. بازی زمانی پایان می یابد که یکی از نوازندگان بریمبائو آن را مشخص کرده و موسیقی را متوقف سازد، یا یکی از بازیکنان تصمیم بگیرد بازی را ترک کرده و یا پایان بازی را اعلام کند، و یا بازیکن دیگر در بازی وقفه انداخته و خود شروع به اجرای حرکات نماید که این می‌تواند با یکی از بازیکنان داخل رودا بوده و یا با یک بازیکن دیگر کاپوئرا.
در رودا، تنها جنبه‌ی رزمی کاپوئرا وجود ندارد بلکه به دیگر جنبه‌های فرهنگی نیز توجه گشته است. آکروباتیک هوایی یک نمایش رایج در کاپوئرا است که اغلب در موارد جدی دیده نمی‌شود. از طرف دیگر حرکت تیک داون در رودای جدی رایج است اما در نمایش برای عموم مردم به ندرت انجام می‌شود.
باتیزادو | Batizado
باتیزادو یک رودای تشریفاتی می‌باشد که دانش‌آموزان جدید در آنجا به عنوان بازیکنان کاپوئرا تشخیص داده‌شده و اولین مدرک خود را کسب می‌کنند. همچنین دانش‌آموزان باتجربه‌تر ممکن است رتبه‌ی بهتری بگیرند که بستگی به مهارت و فرهنگ کاپوئرا دارد.
آپلیدو | Apelido
از قدیم، باتیزادو لحظه‌ای بوده است که یک تمرین کننده‌ی جدید کاپوئرا، برای خود اپلیدو ( نام مستعار ) گرفته و یا آن را رسمی می کرده است. این سنت زمانی ایجاد شد که تمرین کاپوئرا یک جرم به شمار می‌رفت. برای جلوگیری از داشتن مشکل با قانون، بازیکنان کاپوئرا در این ورزش با نام مستعار حاضر می‌شدند. بنابراین در صورتی که فرد توسط پلیس دستگیر می‌شد، نمی‌توانست هویت ورزش‌کاران دیگر را فاش کند، حتی اگر تحت شکنجه قرار می‌گرفت.
صدا زدن | Chamada
چامادا به معنای صدازدن بوده و می‌تواند در هر زمانی در حین رودا که آهنگ آنگولا در حال نواختن است، اتفاق بیفتد. این اتفاق زمانی می‌افتد که یکی از بازیکنان، اغلب فرد ماهرتر، رقیب خود را صدا می‌کند تا آیین رقص مانندی را انجام دهند. در اینجا حریف به او نزدیک شده و در کنار هم راه می روند. پس از این کار دوباره حالت عادی بازی آغاز می‌گردد.
اطراف جهان | volta ao mundo
ولتا او موندو زمانی اتفاق می‌افتدکه تبادل حرکات به یک نتیجه رسیده یا وقفه‌ای در توازن بازی به وجود آمده باشد. در هر کدام از این شرایط یکی از بازیکنان اطراف محیط دایره شکل بازی در جهت حرکت عقربه‌های ساعت راه می رود و بازیکن دیگر قبل از آنکه بازی به حالت عادی بازگردد، در بخش مخالف رودا به ولتا او موندو ملحق می‌شود.
مالاندراگم و ماندینگا
مالاندراگم لغتی است که از مالاندرو به معنی " شخصی دارای حیله‌گری و حقه بازی " آمده است. در کاپوئرا مالاندراگم توانایی درک سریع اهداف خشن حریف است و اینکه در حین بازی بتوان متوجه حیله و فریب او شده و حریف را فریب داد.
موسیقی در کاپوئرا
موسیقی جزوی از کاپوئرا محسوب می‌شود. نوع موسیقی ای که در رودا نواخته می‌شود سرعت و نوع بازی را مشخص می‌کند. عموماً موسیقی با نواختن و خواندن همراه است. ریتم اغلب با وسیله‌ای به نام بریمبائو کنترل می‌شود که از خیلی آرام تا خیلی سریع متغیر است و به نوع سبک رودا بستگی دارد.
ابزارهای نواختن موسیقی
ابزارهای موسیقی کاپوئرا در ردیفی به نام باتریا مورد استفاده قرار می‌گیرند . این ابزارها از قدیم شامل سه ساز بریباو، دو پاندروز، یک آجاجو و یک گانزا بوده است اما این ترکیب ممکن است بر اساس سنت گروه و سبک رودا بسیار متغیر باشد.
خواندن شعر در کاپوئرا
بسیاری از شعرها در کاپوئرا به صورت پرسش و پاسخ خوانده می‌شوند، درحالی‌که نوع دیگر به شکل یک روایت است. خوانندگان کاپوئرا درباره‌ی موضوعات متعددی شعر می‌خوانند. بعضی شعرها درباره‌ی تاریخ یا داستان بازیکنان حرفه‌ای کاپوئرا است. انواع دیگر شعرها تلاش می‌کنند تا به بازیکنان برای بازی بهتر الهام دهند. برخی شعرها درباره‌ی چیزی است که در رودا در حال اتفاق افتادن است. گاه شعر درباره‌ی زندگی یا عشق از دست رفته است.
انواع سبک کاپوئرا
کاپوئرای آنگولا
کاپوئرای آنگولا به هر نوع از کاپوئرا گفته می‌شود که طبق سنت‌هایی که قبل از به وجود آمدن سبک‌های محلی وجود داشتند، انجام می‌شود . این سبک در بیشتر بخش‌های برزیل از زمان مستعمراتی بودن آن ، علی‌الخصوص در شهرهای ریو دو ژانیرو، سالوادور و ریسیف وجود دارد. مشخص کردن این که کاپوئرای آنگولا از کی و کجا شکل کنونی خود را پیدا کرده است، غیرممکن می‌باشد.
کاپوئرای محلی
کاپوئرای محلی از حدود دهه‌ی 1920 شروع به شکل‌گیری کرد ، زمانی که فردی به نام میستر بیمبا شاگرد آینده‌ی خود را ملاقات کرد. هردو این افراد معتقد بودند که کاپوئرا جنبه‌ی رزمی خود را از دست داده است و نیاز به ساخت دوباره و تجدیدنظر دارد. پایه و اساس کاپوئرا محلی همان کاپوئرای اصلی بدون بسیاری از جنبه‌های غیرممکن در جنگ واقعی است و در آن گریز کمتر بوده و واقعی تر است.
کنتمپورانیا
در دهه‌ی 1970 یک سبک ترکیبی شروع به شکل گرفتن کرد و جنبه‌هایی از کاپوئرا محلی و آنگولا که مهم تر بودند در آن آورده شد. این سبک بیشتر آکروباتیک است. برخی آن را تکامل طبیعی کائوپرا دانسته، درحالی‌که برخی دیگر جعل و سوءتعبیر آن می‌دانند.
مطالب دیگری که ممکن است بپسندید
نقش ورزش بر سلامت قلب
شمشیربازی
ووشو
پارکور
تکواندو چیست؟
نظر کاربران
کاربر گرامی، لطفاً توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظرات شما درباره ی این مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که سوالی در رابطه با این مطلب دارید یا نیازمند مشاوره هستید، فقط از طریق تماس تلفنی با بخش مشاوره اقدام نمایید.