ایاصوفیه در ابتدا یک کلیسای مسیحی بود و بعدها به شکل مسجد درآمد. امروزه این بنا موزهای است که در شهر استانبول ترکیه قرار دارد. ...
اولین کلیسایی که بهجای ایاصوفیه ی کنونی قرار داشته است وسعتی بسیار بیشتر از کلیساهای آن زرمان شهر داشت. این کلیسا در 15 فوریه سال 360 توسط اسقف مکتب آریانیسم افتتاح شد. این کلیسا در کنار ناحیهای ساختهشده که قصر سلطنتی در آن در حال ساخت بود.
در سال 440 سقراط بیزانسی ( مورخ مسیحی ) نوشته است که این کلیسا توسط کنستانتین دوم ساختهشده بود و او در سال 346 در آنجا کار میکرد. این عمارت به شکل یک کلیسای مسیحی با سقف چوبی ساختهشده بود. در ابتدای ورود به کلیسا وارد یک میان تالار بزرگ میشدند. گفته میشود این کلیسا یکی از بزرگترین عمارت های آن زمان بوده است.
در طی شورشهایی که در سالهای بعد در کشور رخ داد کلیسا کاملاً سوخت و امروز هیچچیز از آن باقی نمانده است.
کلیسای دوم به سفارش تئودئوس دوم ساخته شد، او در 10 اکتبر 415 کلیسا را افتتاح کرد. این کلیسای مسیحی نیز با سقفی چوبی ساختهشده بود. کمی بعد شورش نیکا ریوولت شروع شد و دومین کلیسای ایاصوفیه در 13 و 14 ژانویه 532 سوخت. چندین ستون مرمر از این کلیسا سالم ماندهاند. در بین آنها نقوش برجستهای وجود دارد، از جمله نقشی که 12 بره را به تصویر کشیده است که نشاندهندهی 12 رسول است.
در 23 فوریه 532، تنها چند هفته پس از ویرانی کلیسای دوم، امپراتور ژوستینین یکم تصمیم به ساخت کلیسای سوم به سبکی کاملاً متفاوت گرفت، عمارتی بزرگتر و باشکوهتر از کلیساهای قبلی. او مصالح ساخت کلیسا را از همهی نقاط کشور تأمین کرد و بیش از ده هزار نفر را استخدام نمود. این کلیسا پایگاه جهانی بزرگ قسطنطنیه و مکانی برای برگزاری مراسم و جشنهای بیزانس گشت، مانند مراسم تاجگذاری.
در سال 726 امپراتور لئو ایساریون قانونی مبنی بر مخالفت با ستایش تصاویر وضع کرد و دستور داد همهی تصاویر را از کلیسا خارج کنند. این تصاویر بعدها توسط امپراتور آیرین برگردانده شدند.در طی سالهای 929 تا 842 امپراتور تئوفیلیلوس که شدیداً تحت تأثیر هنرهای اسلامی بود دستور داد دری برنز ساخته شود که عکس خودش روی آن حکشده باشد.
در 29 می 1453 قسطنطنیه توسط عثمانی گرفته شد. مطابق سنت آن زمان سلطان مهمت دوم به افراد خود اجازه داد سه روز به هرجای شهر رفته و آن را غارت کنند. ایاصوفیه نیز از این غارت در امان نبود.
مهمت دوم شروع به بازسازی و تغییر در کلیسا نمود. او اولین نماز جمعهی شهر را در 1 ژانویه 1453 برگزار کرد. ایاصوفیه اولین مسجد سلطنتی استانبول شد.
بیشتر ترمیمهای ایاصوفیه در طی سالهای 1847 تا 1849 توسط سلطان عبدالمجید اجرا شد.
در سال 1935 اولین رئیسجمهوری ترکیه و پدر جمهوری ترکیه، مصطفی آتاترک، ساختمان را به موزه تبدیل کرد. فرشها جمع شدند و کفهای سفید مرمر برای اولین بار در طی قرنها آشکار شدند، درحالیکه گچهای سفید بسیاری از موزاییکها از بین برده شد.
استفاده از این عمارت برای عبادت ممنوع شده بود. در سال 2006 دولت ترکیه اجازه داد اتاق کوچکی به نمازگزاران مسیحی و مسلمان اختصاص داده شود. از سال 2013 روزی دو مرتبه از منارههای مسجد مؤذن نمازگزاران را به نماز میخواند.
سالن داخلی دارای ساختاری پیچیده است. سالن اصلی با گنبدی پوشانده شده که حداکثر از زمین حدود 55.6 متر فاصله دارو و روی 40 پنجرهی قوسدار قرارگرفته است. باوجود تغییرات، گنبد شکلی بیضی باقیمانده است و قطر آن از 31.24 و 30.86 متر متغیر است.
سطوح داخلی با رویههایی از سنگ مرمر سفید و سبز، سنگ آذرین بنفش و موزاییکهای طلائی پوشانده شده است.
کلیسا در طی قرون تزیینات مختلفی با موزاییک شده است. این موزاییکها دارای طرحهایی از مریم مقدس، حضرت مسیح، پیامبران و امپراتورها دارد. بخشهای دیگر نیز با طرحهای هندسی تزیینشدهاند.
نظر کاربران
کاربر گرامی، لطفاً توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظرات شما درباره ی این مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که سوالی در رابطه با این مطلب دارید یا نیازمند مشاوره هستید، فقط از طریق تماس تلفنی با بخش مشاوره اقدام نمایید.